Masz cukrzycę? Sprawdź, jaką dietę zalecają ci specjaliści

Masz cukrzycę? Sprawdź, jaką dietę zalecają ci specjaliści

Fot. Pixabay.com

– Diabetyków obowiązują te same zasady zdrowej diety, co osoby bez cukrzycy, czyli mało tłuszczu, cukru i soli, dużo warzyw i owoców, które powinny stanowić połowę tego, co jemy – mówi Monika Stromkie-Złomaniec, dietetyk kliniczny.

Jak powinien się odżywiać chory na cukrzycę typu 2?

Podstawą posiłków dla chorego na cukrzycę typu 2 powinny być warzywa. Najlepiej, by stanowiły one połowę tego, co zjada, choć warto potraktować tę zmianę jako proces, stopiono zwiększając ilość warzyw na talerzu, aż do pełnego sukcesu. Warzywa dostarczają błonnika, który z jednej strony wypełnia żołądek, daje sytość i pomaga ogólnie zjeść mniej, a z drugiej strony – spowalnia wchłanianie węglowodanów pochodzących chociażby z kaszy, ziemniaków czy makaronu.

​Na talerzu przeważać powinny warzywa surowe, ale nie jest błędem sięganie po gotowane czy pieczone. – Ważne, by warzywa były jędrne, a nie rozgotowane, gdyż długa obróbka cieplna zwiększa przyswajalność z nich węglowodanów. Mowa tu chociażby o marchwi, czy burakach. Są one dozwolone także przy cukrzycy, ale warto mieć na uwadze, by nie były spożywane samodzielnie, lecz w towarzystwie pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz chudego mięsa, ryb czy nasion roślin strączkowych – tłumaczy Monika Stromkie-Złomaniec.  

Cukrzycy często towarzyszy wysoki cholesterol i/lub trójglicerydy, dlatego zaleca się ograniczenie czerwonego mięsa na rzecz drobiu. Korzystnym jest 1-2 razy w tygodniu jeść tłuste ryby morskie, które pozytywnie wpływają na lipidogram, podwyższając frakcję „dobrego” cholesterolu. Warto także niektóre posiłki komponować na bazie soczewicy, ciecierzycy czy fasoli. Zaleca się rezygnację ze słodyczy, szczególnie tych słodzonych syropem glukozowo-fruktozowym. Dopuszczalnym słodzikiem jest ksylitol, który podnosi glukozę w krwi stopniowo, nie powodując poposiłkowych hiperglikemii, choć i w nim należy zachować umiar.

Indeks i ładunek glikemiczny. Z którego wskaźnika korzystać?  

Diabetycy często korzystają z tabel indeksu glikemicznego (IG) produktów podczas komponowania posiłków. IG produktu mówi o tym, jak może wzrosnąć poziom glukozy we krwi po spożyciu danego produktu w stosunku do tego, jakby on wzrósł po spożyciu czystej glukozy dla której IG =100. Uwzględnia tempo wchłaniania węglowodanów i może być wskazówką przy wyborze produktów przez cukrzyka.

Jest pomocny, ale na pewno nie odpowiada w pełni na pytanie: co jeść, a czego unikać w cukrzycy? – Zwróćmy uwagę, że indeks glikemiczny rozpatruje pojedyncze produkty i nie bierze pod uwagę ilości, którą diabetyk zamierza zjeść. Tę kwestię uwzględnia drugi, mniej popularny, wskaźnik, jakim jest ładunek glikemiczny (ŁG). Jest on połączeniem informacji o IG produktu, uwzględniającą rzeczywistą zawartość węglowodanów w spożywanej porcji produktu. ŁG można wyliczyć samodzielnie, ale także sprawdzić go w tabelach – mówi ekspertka.

ŁG = IG danego produktu × węglowodany przyswajalne (g) / 100
węglowodany przyswajalne (g) = węglowodany ogółem (g) – błonnik (g)

Jak interpretować wyniki ładunku glikemicznego?

Okazuje się, że nie jest to wcale aż tak skomplikowane. Wynik ładunku glikemicznego maksymalnie do 20 jest interpretowany jako optymalny dla diabetyka. Rozpatrywanie poszczególnych produktów przez pryzmat ŁG pokazuje, że spożywanie mniejszych ilości produktów o wyższym IG jest możliwe. Kluczem jest ilość/porcja.

Przy kontroli glikemii warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt – umiejętne komponowanie posiłków. Najlepiej kierować się proporcjami poszczególnych składników zgodnie z „talerzem żywieniowym”. Dodatkowo można wyliczyć ŁG całego posiłku, choć jest to pracochłonne, a trzymanie się ogólnych zasad talerza i ŁG jego komponentów daje gwarancję, że posiłek jest dobrze skomponowany.

Jakie owoce są polecane chorym na cukrzycę typu 2?

Najważniejszym wskaźnikiem przy wyborze owoców jest stopień ich dojrzałości. Przejrzałe, miękkie, mają w sobie więcej cukrów prostych, które nie są korzystne dla diabetyka. Najlepiej wybierać owoce jędrne, dojrzałe ale twarde. Polecane są szczególnie jabłka i owoce jagodowe (m.in. borówki, maliny, truskawki, mini kiwi). Owoce najlepiej zjadać w towarzystwie niesłodzonego nabiału, np. jogurtu, kefiru, twarogu lub niesolonych orzechów. Łączenie jabłka ze źródłem białka i/lub tłuszczu spowalnia wchłanianie węglowodanów i pozwala utrzymać glikemię w ryzach. Poza tym daje większe poczucie sytości. Dobrą praktyką będzie także zjadanie porcji owoców zaraz po obiedzie jako zdrowy deser.

Czy chorzy na cukrzycę typu 2 powinni zrezygnować z ziemniaków?

Gotowane ziemniaki są źródłem węglowodanów szybko przyswajalnych, dlatego należy umiejętnie wkomponować je do posiłków. Najczęściej będą stanowiły dodatek w obiedzie. Jest to dopuszczalne, jednak pod kilkoma warunkami. Ważne, by ziemniaki były gotowane/pieczone bez okrasy, zajmowały ¼ talerza, a poza nimi w posiłku była solidna porcja warzyw surowych/gotowanych i dobre źródło białka, np. ryba, gulasz z soczewicy czy chude mięso. W takiej kompozycji ziemniaki są dozwolone dla diabetyka.

– Wokół zaleceń żywieniowych przy cukrzycy narosło wiele mitów, które nie mają poparcia w nauce. Panujące przekonania o zakazie jedzenia owoców, gotowanych buraków, marchewki czy ziemniaków sprawiają, że diabetyk często rezygnuje z zaleceń dietetycznych. W perspektywie czasu, stan jego zdrowia pogarsza się, a włączenie insuliny staje się konieczne. Ogromną rolę odgrywa tu edukacja i zrozumienie kluczowych zasad diety, które pomagają utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi – podkreśla Monika Stromkie-Złomaniec.

Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw  

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You may also like

Neovadiol Postmenopauza. Krem na dzień o potrójnym działaniu

Neovadiol Postmenopauza odżywczy krem na dzień przeciw przebarwieniom SPF 50 opracowano z myślą o kobietach po menopauzie. Redukuje zmarszczki, zwiększa jędrność skóry i działa na przebarwienia.