Zespół ekspertów pod kierunkiem rzecznika praw pacjenta Bartłomieja Chmielowca opracował raport podsumowujący czteroletnią działalność infolinii, na którą zgłaszane są uwagi i skargi dotyczące m.in. nieprzestrzegania praw pacjenta.
Jak wynika z raportu, w latach 2015-2018 eksperci dyżurujący pod numerem bezpłatnej ogólnopolskiej infolinii odebrali prawie 200 tys. telefonów. 90 proc. z nich dotyczyło:
- leczenia szpitalnego,
- ambulatoryjnej opieki specjalistycznej,
- podstawowej opieki zdrowotnej,
- opieki psychiatrycznej,
- stomatologii,
- rehabilitacji leczniczej.
Na co najczęściej skarżyli się pacjenci?
Leczenie szpitalne – zgłoszenia dotyczyły m.in. długiego czasu oczekiwania na uzyskanie świadczenia zdrowotnego, braku skuteczności leczenia, zastrzeżeń do procesu leczniczo-diagnostycznego oraz warunków sanitarnych. Stanowiły one ok. 34 proc. wszystkich zgłoszeń.
Ambulatoryjna opieka specjalistyczna – zastrzeżenia pacjentów budzą m.in.: problemy z dostępem do lekarza specjalisty (w tym długi czas oczekiwania na uzyskanie świadczenia) oraz do badań diagnostycznych, zwłaszcza tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Tego typu zgłoszenia to ok. 22 proc. wszystkich zgłoszeń.
Podstawowa opieka zdrowotna – m.in. brak możliwości uzyskania pomocy medycznej w dniu zgłoszenia, odmowa rejestracji na wizytę w późniejszym terminie oraz odmowa wizyty w domu pacjenta. Z raportu wynika, że to ok. 17 proc. wszystkich zgłoszeń.
Stomatologia – m.in. brak dostępu do wysokiej jakości materiałów stomatologicznych i możliwości kanałowego leczenia w ramach ubezpieczenia zdrowotnego zębów trzonowych i przedtrzonowych. Osoby dzwoniące na infolinię zgłaszały również swoje zastrzeżenia do jakości protez wykonanych w ramach NFZ oraz skarżyły się na brak możliwości złożenia reklamacji i uzyskania niezależnej opinii w zakresie prawidłowego jej wykonania. Zgłoszenia “stomatologiczne” stanowiły ok. 4 proc. wszystkich zgłoszeń.
Opieka psychiatryczna – w przypadku tego obszaru najwięcej skarg dotyczyło nieuzasadnionego pobytu w szpitalu. Inne dotyczyły niewłaściwego trybu leczenia farmakologicznego, odmowy kwalifikacji do leczenia na oddziale oraz nieprzestrzegania standardów i warunków leczenia na oddziale. Wiele uwag dotyczyło fatalnego wyżywienia. Zastrzeżenia do opieki psychiatrycznej przewijały się w ok. 4 proc. wszystkich zgłoszeń.
Rehabilitacja lecznicza – pacjenci skarżyli się m.in. na długi czas oczekiwania na rehabilitację leczniczą we wszystkich rodzajach rehabilitacji. Takich skarg również było sporo – stanowiły ok. 4 proc. wszystkich zgłoszeń.
Jak wynika z raportu, w zakresie praw pacjenta najwięcej sygnałów dotyczyło nieprzestrzegania:
- prawa do świadczeń zdrowotnych, w tym warunków ich udzielania,
- prawa do dokumentacji medycznej,
- prawa do informacji,
- prawa do tajemnicy informacji związanych z pacjentem i wyrażenia zgody,
- prawa do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza.
W opinii Bartłomieja Chmielowca wiele obszarów wymaga podjęcia pilnych działań. Najważniejsze z nich to:
- Skrócenie czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia zdrowotnego w poszczególnych rodzajach świadczeń.
- Zwiększenie dostępu do świadczeń zdrowotnych dla dzieci i młodzieży na psychiatrycznych oddziałach dziecięcych.
- Zwiększenie dostępu oraz podniesienie poziomu koordynacji w leczeniu rehabilitacyjnym.
- Podniesienie jakości opieki zdrowotnej nad osobami w podeszłym wieku.
- Utworzenie ogólnopolskiej bazy wiedzy o problemach zdrowotnych.
- Skoordynowanie wsparcia i opieki nad pacjentami nieporadnymi i niesamodzielnymi.
- Uregulowanie odpowiedzialności zawodowej pozostałego personelu udzielającego świadczeń zdrowotnych.
- Wprowadzenie możliwości dopłaty do wyższej jakości wyrobu medycznego.
- Przyspieszenie prac nad wdrożeniem e-zdrowia.
- Podniesienie jakości żywienia w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych całodobowo.
- Wdrożenie modelu szybkiej i adekwatnej rekompensaty za utracone zdrowie.
- Podniesienie poziomu etyki pracownika medycznego.
Jestem przekonany, że przygotowany raport będzie kolejnym, ważnym krokiem do podjęcia skutecznych działań zmierzających do wzmocnienia ochrony praw pacjentów w Polsce. Mam nadzieję, że jego lektura będzie stanowić drogowskaz, a także impuls do dalszych pozytywnych zmian w tym obszarze. [Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta]
Przypominamy, że swoje uwagi, spostrzeżenia i skargi można kierować na bezpłatny numer Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590, czynnej od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-18.00.
