Sięgamy po nią dla przyjemności, ale też dla pobudzenia. Pomaga nam skupić się na pracy i utrzymać uwagę podczas długiej jazdy samochodem. Popularne mity na temat kawy rodzą jednak obawy o to, że zbyt częste picie tego czarnego napoju może spowodować uszczerbek na naszym zdrowiu.
Na pomoc w obaleniu tych mitów spieszą naukowcy, którzy przedstawiają wyniki badań z licznymi dowodami na pozytywny wpływ kawy na nasz organizm. Poznajmy zatem najważniejsze fakty o kawie i jej działaniu prozdrowotnym.
Kawa pomaga w nawodnieniu organizmu
Badacze przedstawili dowody naukowe na to, że kawa nie zaburza równowagi wodnej organizmu. Kwestia zachowania właściwego bilansu płynów budziła do tej pory wiele wątpliwości, z uwagi na moczopędne działanie kofeiny. Wykazano jednak, że jest ono na tyle nieznaczne i krótkotrwałe, że nie może zdominować korzyści wynikających z dostarczenia organizmowi płynów, do których zaliczamy również samą kawę. A ta składa się w ponad 95 proc. z wody. Spożywana w umiarkowanych ilościach, od 3 do 5 filiżanek dziennie, przyczynia się do nawodnienia organizmu.
Kawa może wspierać układ krążenia
Prowadząc liczne analizy, badacze nie tylko nie odnotowali negatywnego wpływu kawy na wystąpienie chorób układu sercowo-naczyniowego, ale wręcz odkryli, że umiarkowane spożywanie kawy (3-5 filiżanek dziennie) może ograniczać ryzyko niewydolności serca, choroby wieńcowej czy zawału.
Siłę działania kawy udało się zmierzyć – naukowcy ocenili, że przy spożywaniu 3 filiżanek kawy dziennie ryzyko umieralności z powodu chorób układu krążenia jest mniejsze o 21 proc. Obalony został również mit mówiący o kawie jako napoju zakazanym w przypadku osób cierpiących na nadciśnienie. Badania wykazały, że kawa sama w sobie nie prowadzi do nadciśnienia, a wręcz może je ograniczać, zwłaszcza u kobiet spożywających około 4 filiżanek dziennie.
Kawa może zmniejszać ryzyko demencji
Korzyściami z regularnego i umiarkowanego picia kawy mogą cieszyć się też osoby, które przekroczyły 60. rok życia. Główna substancja aktywna w kawie, kofeina, działa stymulująco na funkcje poznawcze, które w wieku senioralnym nie są już tak stabilne jak wcześniej. Pomiędzy 60. i 80. rokiem życia zwiększa się podatność na schorzenia neurodegeneracyjne, w tym chorobę Alzheimera i chorobę Parkinsona. Okazuje się, że kawa może być w tym przypadku pomocna. Jej składniki – głównie polifenole i kofeina – mogą przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka choroby Alzheimera u osób prowadzących zdrowy styl życia nawet o 65 proc. U kobiet pijących kawę przez wiele lat rzadziej diagnozuje się chorobę Parkinsona, dlatego przygodę z małą czarną warto zacząć jeszcze na długo przed emeryturą.
Kawa może ograniczać ryzyko cukrzycy typu 2
Kawa przyciąga uwagę naukowców jako środek pomocny w walce z cukrzycą typu 2, zaliczaną do chorób cywilizacyjnych. Ponieważ rozwój tej choroby warunkowany jest stylem życia, kawa, jako składnik diety o prozdrowotnych właściwościach, odgrywa tutaj znaczącą rolę.
Naukowcy potwierdzili, że zawarte w kawie kofeina i polifenole stymulują hormon odpowiedzialny za wydzielanie insuliny, przyczyniając się w ten sposób do zmniejszenia przyrostu masy ciała i zwiększenia wrażliwości organizmu na insulinę. Wypijanie od 3 do 4 filiżanek kawy dziennie może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 o około 25 proc. Należy przy tym pamiętać, aby unikać słodzenia kawy – dodatek cukru może niwelować jej korzystne działanie.
Kawa poprawia sprawność fizyczną i wytrzymałość
Zalety picia kawy doceniają także sportowcy, zarówno ci profesjonalni, jak i amatorzy. Badania potwierdziły pozytywny wpływ kofeiny na osiągnięcia sportowe. Substancja ta może przyczynić się do poprawienia sprawności fizycznej zarówno podczas ćwiczeń wytrzymałościowych, takich jak bieganie, jazda na rowerze czy wioślarstwo, jak i podczas treningu intensywnego.
Stanowisko Międzynarodowego Stowarzyszenia ds. Żywienia w Sporcie potwierdza rolę kofeiny spożywanej w umiarkowanych ilościach w zwiększeniu wydajności przy jednoczesnym zmniejszeniu bólu mięśniowego. Trenujący zawdzięczają też kawie przypływ energii potrzebnej do wykonywania ćwiczeń – kofeina zwiększa produkcję adrenaliny, a także przepływ krwi do serca i mięśni, poprawiając dynamikę i tempo.
