W świadomości Polaków rak skóry błędnie kojarzony jest wyłącznie z czerniakiem, na temat którego nasza wiedza jest większa. Tymczasem do raków skóry zalicza się również niebarwnikowe nowotwory skóry – raka podstawnokomórkowego (ok. 80 proc. zachorowań) oraz raka kolczystokomórkowego (15-20 proc. zachorowań).
Obraz kliniczny obu niebarwnikowych nowotworów skóry jest zróżnicowany i zależy od umiejscowienia. Zasadniczą różnicą między rakiem kolczystokomórkowym a rakiem podstawnokomórkowym są komórki, z których powstają. Rak kolczystokomórkowy skóry powstaje z komórek warstwy kolczystej, natomiast rak podstawnokomórkowy z komórek warstwy podstawnej. Czynnikiem ryzyka rozwoju raka podstawnokomórkowego jest kumulacyjna dawka promieni słonecznych. Za pojawienie się raka kolczystokomórkowego odpowiadają natomiast intensywne przerywane kąpiele słoneczne.
Raki skóry to najczęściej występujące nowotwory złośliwe u człowieka o białym kolorze skóry – stanowią 30 proc. wszystkich rozpoznawanych nowotworów złośliwych.
Zmiany dotyczące obu nowotworów występują najczęściej na odsłoniętych częściach ciała, głównie w obrębie głowy lub szyi, ale mogą również pojawić się na kończynach, tułowiu czy genitaliach. Rak kolczystokomórkowy w porównaniu do raka podstawnokomórkowego charakteryzuje się gwałtowniejszym wzrostem oraz większą skłonnością do miejscowej destrukcji i tworzenia przerzutów.
Ponad 90 proc. nowotworów niebarwnikowych skóry jest bezpośrednio związanych z promieniowaniem ultrafioletowym.
– Istotnym elementem w profilaktyce raka skóry jest samoobserwacja, która powinna odbywać się przynajmniej raz w miesiącu. Polega ona na sprawdzeniu skóry pod kątem nowych zmian oraz obserwacji wcześniejszych. Raz w roku warto udać się do dermatologa na badanie dermatoskopem, aby sprawdzić wszystkie zmiany powstałe na ciele. W przypadku, gdy któraś z nich budzi jakieś podejrzenia, pobiera się wycinek, który następnie poddawany jest badaniu histopatologicznemu – wyjaśnia Magdalena Knefel z Polskich Amazonek Ruchu Społecznego.
Badanie dermatoskopowe jest szybkie, nieinwazyjne i nie trzeba się na nie specjalnie przygotowywaćTym bardziej warto je wykonywać. – Osoby, które nie wykonały tego badania po ubiegłorocznych wakacjach, powinny udać się na nie już teraz i pamiętać o jego corocznym wykonywaniu. Szczególnie po okresie wiosna-lato, kiedy nasza skóra jest najbardziej narażona na oddziaływanie promieni ultrafioletowych – dodaje Magdalena Knefel.
Przeczytaj także:
