Powszechne mity na temat raka mogą być bardzo szkodliwe, ponieważ zniechęcają do profilaktycznych badań przesiewowych, a tym samym mogą opóźniać postawienie diagnozy i rozpoczęcie leczenia.
Czytaj też: Nie tylko rak jajnika jest BRCA-zależny. Są jeszcze co najmniej 3 inne nowotwory
We Francji od 2005 roku co pięć lat przeprowadza się telefoniczną ankietę oceniającą styl życia społeczeństwa oraz jego wiedzę i spostrzeżenia na temat nowotworów. Pokazuje ona również, jakie mity na temat raka krążą w przestrzeni publicznej.
Mity na temat raka: predyspozycja vs dziedziczenie
Ostatni raport pochodzący z 2021 roku obejmuje blisko 5 tys. osób w wieku 15-85 lat. W opinii 67,7 proc. ankietowanych nowotwory są chorobami dziedzicznymi. Większość uczestników badania nie dostrzegła różnicy między dziedziczną genetyczną predyspozycją do nowotworów a ich dziedziczeniem, co w opinii autorów może zniechęcać do badań przesiewowych i zmiany stylu życia. Wychodzą z założenia, że skoro i tak zachorują, to po co mają się badać.
Czytaj też: Prof. Paweł Blecharz: Uszkodzony gen BRCA jest jak tykająca bomba
Ankieta ujawniła również mity dotyczące palenia tytoniu. Uczestnicy badania wprawdzie byli świadomi, że to szkodliwy nałóg, ale wielu z nich uważało, że krótki czas jego trwania lub wypalanie kilku papierosów dziennie nie zwiększa ryzyka rozwoju nowotworów (taką opinię wyraziło odpowiednio 41 proc. i 58,1 proc. osób uczestniczących w badaniu). Aż 34 proc. respondentów zgodziło się ze zdaniem: „W opinii ankietowanych palenie papierosów powoduje raka tylko u osób palących dużo papierosów dziennie przez wiele lat”. 54,6 proc. twierdzi, że „ćwiczenia oczyszczają płuca z dymu tytoniowego”, a według 61,6 proc. osób „osoba paląca może uniknąć rozwoju raka płuca, jeżeli w odpowiednim momencie rzuci nałóg”.
Czytaj też: Na raka płuca można zachorować nawet 25 lat po rzuceniu palenia
Mity na temat raka: papierosy vs e-papierosy
Jak się okazało, większość uczestników badania nie posiadała podstawowej wiedzy na temat pochodzenia raka płuca. Ponad połowa badanych uznała, że e-papierosy są równie szkodliwe co zwykłe papierosy, podczas gdy brak na to dowodów naukowych, a 43,3 proc. osób uznało, że „zanieczyszczenie powietrza jest silniejszym czynnikiem rozwoju nowotworu niż papierosy”.
Kolejnym tematem ankiety był trzeci najsilniejszy, po papierosach i alkoholu, modyfikowalny czynnik rozwoju nowotworów, czyli otyłość i nieprawidłowa dieta. Wśród 12,5 tys. wskazań czynników ryzyka rozwoju raka otyłość wybrano zaledwie 100 razy. Tylko jedna trzecia ankietowanych była świadoma związku otyłości z ryzykiem rozwoju nowotworów. Taki sam niski odsetek ankietowanych wskazał alkohol jako czynnik ryzyka, a według 23,5 proc. spożywanie niewielkich ilości wina ma wpływ ochronny. Świadomość, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko rozwoju raka piersi, miało zaledwie 27 proc. uczestników badania, a 20,9 proc. osób uważało, że korzystanie z solarium jest mniej szkodliwe niż opalanie na słońcu.
Źródło: Polska Liga Walki z Rakiem, www.e-cancer.fr, www.medscape.com