Szumy uszne (tinnitus) to powszechny problem, którego doświadcza co piąty Polak powyżej 18. roku życia, a wśród osób powyżej 75 lat odsetek ten wynosi już ponad 50 proc. Co o nich wiadomo?
Najczęściej opisywane są jako dzwonienie, brzęczenie, gwizdanie, szum wiatru, wody czy też tętnienie. Mogą pojawiać się i nasilać okresowo bądź występować stale. Są subiektywnymi wrażeniami dźwiękowymi w jednym uchu lub w obu przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek bodźca akustycznego w otoczeniu. Natężenie tych dźwięków może być różne i wahać się od mało uchwytnych aż po irytująco głośne. Osoby z tą dolegliwością nie są w stanie stłumić ich samodzielnie, w efekcie odczuwają szereg skutków ubocznych, takich jak napięcie emocjonalne, zaburzenia snu, bóle, trudność koncentracji i porozumiewania się, zmęczenie, a nawet depresja. Bardzo często szumy uszne występują w parze z niedosłuchem.
Jakie są przyczyny szumów usznych?
Szumy uszne dzielą się na dwa podstawowe rodzaje.
Pierwszym z nich są szumy przewodzeniowe, które mogą być spowodowane zmianami w obrębie struktur ucha środkowego, pourazowym uszkodzeniem błony bębenkowej, ostrym i przewlekłym zapaleniem ucha środkowego, otosklerozą bądź urazem ciśnieniowym.
Drugim rodzajem są szumy czuciowo-nerwowe. Występują one w wyniku różnych urazów, takich jak akustyczny wybuchowy, pohałasowy oraz czaszkowy. Mogą mieć również pochodzenie toksyczne w wyniku przyjmowania niektórych antybiotyków, leków moczopędnych oraz preparatów o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Za występowanie tej grupy szumów odpowiedzialne są ponadto aspekty naczyniowe, m.in. nagła głuchota czy też choroba Méniére’a. Do czynników wyzwalających zalicza się też długotrwały stres i przyjmowanie używek.
Do rzadko występujących należą z kolei obiektywne szumy uszne, które mogą być zdiagnozowane poprzez osłuchiwanie fonendoskopem odpowiedniej okolicy czaszki.
Szumów usznych nie wolno lekceważyć
Szumy uszne przytrafiają się niemalże każdemu i mogą być efektem długiego przebywania w głośnym środowisku, np. na koncercie, w wyniku przemęczenia czy stresu. Zazwyczaj wystarczy odpoczynek, aby samoistnie zniknęły. Problem zaczyna się, gdy nie ustają po upływie 24 godzin albo zaczyna im towarzyszyć nagłe pogorszenie słuchu – wówczas należy jak najszybciej udać się do laryngologa.
– Odpowiednio szybka reakcja pozwala na skuteczne złagodzenie lub zupełne pozbycie się tego uciążliwego problemu. Do metod leczenia szumów należy farmakoterapia, którą stosuje się najczęściej w przypadku szumów ostrych, trwających mniej niż 3 miesiące, a także kiedy towarzyszą one np. infekcji. Bardzo dobre efekty przynosi również terapia dźwiękiem, łagodząca szumy poprzez otaczanie się odpowiednio dobranymi dźwiękami. W efekcie pozwala to na swoiste odwrócenie uwagi od tego własnego i niepostrzegania go jako przeszkadzający. W terapii tego rodzaju, która jest ważnym elementem Tinitus Retraining Teraphy, z powodzeniem stosuje się specjalistyczne aparaty słuchowe – mówi Ada Lewandowska, dyplomowany protetyk słuchu w firmie Amplifon.
Chorobę, jaką są szumy uszne, należy bezwzględnie skonsultować ze specjalistą, a ważnym elementem diagnostyki jest wykonanie badań audiometrycznych. Są one niezbędne, aby lekarz laryngolog mógł zalecić odpowiednie leczenie.
