Jedyny szpital w powiecie strzelińskim po przejęciu przez nowego właściciela miał nadal przyjmować pacjentów. Jak ustaliła Najwyższa Izba Kontroli, nowy właściciel nie dotrzymał jednak wszystkich zobowiązań zawartych w umowie kupna i zlikwidował w przejętej placówce dwa oddziały, a dwa kolejne zawiesił.
Zadłużony i postawiony w stan upadłości szpital w Strzelinie (Strzelińskie Centrum Medyczne) został zakupiony za ponad 8,3 mln zł przez Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu. Mieszkańcy powiatu mieli mieć dzięki temu zapewniony dostęp do opieki medycznej w dotychczasowym zakresie, a korzyścią dla wrocławskiego szpitala miało być poszerzenie oferty medycznej i dydaktycznej.
Mimo zapewnień nowego właściciela i protestów mieszkańców powiatu oraz samorządowców w strzelińskiej placówce zlikwidowano jednak dwa oddziały, a działalność dwóch kolejnych (położnictwa i ginekologii) zawieszono.
– Choć takie kroki podjęto ze względów finansowych, działalność placówki przyniosła szpitalowi klinicznemu straty niekorzystnie wpływające na ogólny wynik finansowy. Okazało się także, że koszty remontu przejętych przez klinikę budynków szpitala będą 15-krotonie wyższe niż wstępnie określone i wyniosą nie ok. 5 mln zł, a co najmniej 76 mln zł — tłumaczą kontrolerzy z NIK.
Najwyższa Izba Kontroli nie kwestionuje legalności nabycia szpitala, ocenia jednak, że wrocławska klinika nierzetelnie przygotowała się do zakupu placówki, ponieważ:
- Nie opracowała biznesplanu dotyczącego funkcjonowania Strzelińskiego Centrum Medycznego;
- Nie przygotowała analiz (prognoz) sytuacji ekonomiczno-finansowej szpitala;
- Nie opracowała założeń dotyczących prowadzenia działalności medycznej, dydaktycznej, naukowej i badawczej w szpitalu;
- Nie dokonała szczegółowej oceny stanu technicznego budynków wchodzących w skład nabywanego przedsiębiorstwa, określenia możliwości i potrzeb inwestycyjno-remontowych ich dotyczących, należytego szacowania kosztów niezbędnych prac remontowo-modernizacyjnych z nimi związanych oraz przygotowania planów (harmonogramów) prac w tym zakresie;
- Nie zweryfikowała racjonalności założeń i koncepcji odnoszących się do nabywanego przedsiębiorstwa.
W efekcie Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu kupił Strzelińskie Centrum Medyczne, którego profil działalności jako sieciowego szpitala powiatowego I stopnia nie przystawał do wysokospecjalistycznego i ponadregionalnego profilu działalności kliniki.
Zlikwidowane oddziały, niezagospodarowany sprzęt
Wrocławski ośrodek kupił Strzelińskie Centrum Medyczne w styczniu 2021 r., po tym jak ogłoszono jego upadłość. W skład centrum wchodził szpital powiatowy działający w ramach podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej oraz inne jednostki oferujące usługi opieki medycznej, rehabilitacyjnej i pielęgnacyjno-opiekuńczej.
Mimo fatalnej sytuacji finansowej szpitala w Strzelinie, władze USK zagwarantowały w umowie sprzedaży, że w dalszym ciągu będzie on udzielał świadczeń w takim samym zakresie, w jakim udzielał ich przed przejęciem. Tymczasem inspektorzy NIK ustalili, że w okresie objętym kontrolą (styczeń 2021 r. – kwiecień 2023 r.) nowy właściciel zamknął oddział pediatryczny i chirurgii ogólnej, a w ich miejsce uruchomił oddział rehabilitacji ogólnoustrojowej oraz oddział medycyny paliatywnej i hospicyjnej. Zawiesił również działalność medyczną w zakresie położnictwa i ginekologii, w tym bloku porodowego. Z tego powodu, z powództwa syndyka masy upadłości placówki, sprawa ograniczenia działalności szpitala trafiła do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
NIK zwraca uwagę również na to, że USK, przejmując strzeliński szpital, nie zapewnił w budynkach tej placówki właściwych warunków bezpieczeństwa. Według stanu z początku marca 2023 r. nie usunięto wszystkich nieprawidłowości związanych z bezpieczeństwem techniczno-budowlanym, przeciwpożarowym i sanitarno-epidemiologicznym. Tym samym nie dostosowano ich do wymogów określonych w stosownych decyzjach właściwych organów, które wskazywały m.in. na konieczność pilnego przeprowadzenia prac naprawczych czy też na ewentualne zagrożenie dla zdrowia oraz życia użytkowników szpitalnych budynków.
Z kontroli wynika także, że Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu nierzetelnie i nieprawidłowo ujął zakup placówki w Strzelinie w swoim planie inwestycyjnym na lata 2021-2022. Nieprawidłowo bowiem zakwalifikował kwotę, jaką wydał na zakup Strzelińskiego Centrum Medycznego – ujął ją bowiem jako koszt zakupu nieruchomości, chociaż w rzeczywistości chodziło o kupno przedsiębiorstwa, w skład którego obok nieruchomości wchodziły także inne aktywa rzeczowe i prawa.
Inna stwierdzona przez NIK nieprawidłowość dotyczyła 109 sztuk sprzętu i aparatury medycznej o wartości 735 tys. zł, które pochodziły z darowizn Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu korzystał z tego wyposażenia bez dokumentów potwierdzających przeniesienie na niego własności urządzeń ze Strzelińskiego Centrum Medycznego.
NIK ustaliła również, że po likwidacji lub zawieszeniu pracy oddziałów, pracowni i poradni szpitala w Strzelinie wrocławska klinika nie zagospodarowała i nie użytkowała 19 proc. skontrolowanego przez NIK szpitalnego sprzętu i aparatury medycznej (69 sztuk) o łącznej wartości ok. 415 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli zwraca przy tym uwagę, że choć do likwidacji i zawieszenia pracy oddziałów doszło przed 1 października 2022 r., do zakończenia kontroli prowadzonej przez NIK klinika nie opracowała żadnej koncepcji zagospodarowania przejętego sprzętu.
Wnioski pokontrolne w trakcie realizacji
W związku z ustaleniami kontroli, NIK skierowała do dyrektora Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu wnioski pokontrolne dotyczące:
- Uregulowania stanu prawnego sprzętu i aparatury medycznej pochodzących z darowizn Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i prawidłowego ujęcia tego majątku w ewidencji finansowo-księgowej,
- Niezwłocznego podjęcia efektywnych działań na rzecz usunięcia nieprawidłowości związanych z bezpieczeństwem techniczno-budowlanym, przeciwpożarowym oraz sanitarno-epidemiologicznym budynków szpitalnych w lokalizacji Strzelińskiego Centrum Medycznego,
- Zagospodarowania nieużytkowanego sprzętu i aparatury medycznej znajdującego się w budynkach Strzelińskiego Centrum Medycznego.
Dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu poinformował Najwyższą Izbę Kontroli o podjęciu działań, których efektem ma być realizacja wniosków pokontrolnych.