Generalnie aktywność fizyczna jest zalecana przez ekspertów, jednak nie każdy sport jest bezpieczny dla serca. Dotyczy to zwłaszcza osób po przebytym wcześniej zawale.
W trakcie aktywności fizycznej serce pracuje intensywniej, co skutkuje szybszym przepływem krwi przez mięśnie szkieletowe, serce i skórę. Proces ten prowadzi do wytrenowania serca, zwiększenia masy komórek mięśnia sercowego oraz poprawy mikrokrążenia. Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje, aby osoby dorosłe regularnie uprawiały umiarkowaną aktywność fizyczną — minimum 30 minut dziennie, pięć dni w tygodniu.
Rodzaj aktywności powinien być dostosowany do indywidualnych predyspozycji
Aby prawidłowo przygotować się do regularnych treningów, przede wszystkim warto zacząć od lekkiego wysiłku i zwiększać go stopniowo, a równie ważne jest zapoznanie się z ewentualnymi przeciwwskazaniami podczas konsultacji z lekarzem. Wiek, płeć, uzdolnienia ruchowe, ale i historia przebytych chorób warunkują nasze predyspozycje do wykonywania konkretnych aktywności sportowych. Podczas treningu należy pamiętać o monitorowaniu tętna, które jest głównym miernikiem stopnia intensywności treningu. Przykładowo dla osoby 40-letniej maksymalne tętno wysiłkowe wynosi 180 uderzeń serca na minutę. Aby uzyskać odpowiednie rezultaty, powinniśmy wiedzieć również, jak prawidłowo połączyć sport ze zdrową i zbilansowaną dietą.
Czytaj też: Uzależnienie od sportu, czyli co za dużo, to niezdrowo
– Uprawiając sport nawet przez 30 minut, lecz codziennie, minimalizujemy ryzyko wystąpienia choroby układu sercowo-naczyniowego. Spacer, nordic walking, taniec, tai-chi, pływanie oraz wszystkie treningi typu cardio (np. fitness, aerobik) przy zachowaniu dostosowanej do stanu pacjenta intensywności to sporty adekwatne dla osób z problemami sercowymi. Niestety nie wszyscy pacjenci wiedzą, że niektóre rodzaje aktywności fizycznej mogą być dla nich niewskazane i wymagają indywidualnej oceny przed rozpoczęciem aktywności — mówi prof. Ryszard Piotrowicz, konsultant Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie, ekspert ogólnopolskiej kampanii „Akcja Kardioprotekcja”.
Przykładem takiej aktywności jest… joga, której różne odmiany wymagają indywidualnego dostosowania do danego pacjenta. Ryzykowne, zdaniem eksperta, mogą być również wszelkie sporty ekstremalne, kulturystyczne i takie, w których występuje duża rywalizacja i stres.
Korzyści z aktywności fizycznej nie mogą przesłaniać własnych ograniczeń
Aktywność fizyczna daje wiele korzyści, wśród których można wymienić np. redukcję masy ciała, co jest niezwykle istotne u osób z otyłością, nadciśnieniem i podwyższonym cholesterolem. Co więcej, pocenie się podczas treningu powoduje utratę wody i soli, co wpływa korzystnie na nadciśnienie. Dzięki aktywności ruchowej poprawia się nasza kondycja oraz zwiększa odporność na stres, co oddziałuje pozytywnie na poziom ciśnienia i zapobiega jego nagłym skokom. Należy być jednak świadomym swoich możliwości i ograniczeń. Po przebytym incydencie sercowo-naczyniowym nie wszystkie ćwiczenia są wskazane, dlatego warto skonsultować się z ekspertem przed podjęciem aktywności fizycznej.
Co 9. mieszkaniec Unii Europejskiej ma zdiagnozowaną chorobę sercowo-naczyniową, a koszty leczenia blisko 50 mln mieszkańców wspólnoty europejskiej wynoszą około 210 miliardów euro rocznie. Tylko 30 proc. chorób serca ma podłoże genetyczne, a pozostałe 70 proc. jest zależne od stylu życia.
– Osobiście rekomenduję wszystkim pacjentom, zarówno tym po przebytym incydencie, jak i niebędącym w grupie ryzyka, podejmowanie świadomych decyzji w kwestii aktywnego trybu życia. Prowadząc intensywne treningi, warto kontrolować stan swojego organizmu z lekarzem, najlepiej kardiologiem lub specjalistą w zakresie rehabilitacji medycznej czy też lekarzem medycyny sportowej. Należy także pamiętać, że źle dopasowany, niezaplanowany, okazjonalny czy też zbyt forsowny wysiłek, zamiast polepszyć naszą formę, może ją stanowczo pogorszyć – mówi prof. Ryszard Piotrowicz.
Eksperci zachęcają do odwiedzenia strony www.kardioprotekcja.pl i wykonania prostego KardioTestu, by sprawdzić, w jakiej kondycji jest nasze serce. Każda osoba po ukończeniu KardioTestu otrzymuje również spersonalizowane zalecenia ułatwiające działania kardioprotekcyjne i rehabilitację kardiologiczną. Na stronie udostępniane są również podcasty i webinary z ekspertami na temat czynników ryzyka sercowo-naczyniowego oraz rehabilitacji kardiologicznej.
