Radość z narodzin dziecka może szybko przerodzić się w smutek, kiedy świeżo upieczona mama zaczyna się zadręczać myślami, czy da sobie radę i podoła nowej roli. Zachodzące w jej organizmie zmiany hormonalne również nie są jej sprzymierzeńcem – staje się płaczliwa, wszystko ją drażni, nie może spać i ciągle czuje się zmęczona.
Taki stan określany jest mianem syndromu baby blues, czyli smutku poporodowego, który pojawia się zwykle w ciągu 2-5 dni po porodzie. Może dotyczyć nawet 80 proc. kobiet. – Smutek poporodowy nie skutkuje zaburzeniami w funkcjonowaniu i nie wymaga leczenia. Jego objawy na ogół stopniowo i samoistnie ustępują – mówi prof. Violetta Skrzypulec-Plinta, specjalista ginekologii i położnictwa, seksuolog i endokrynolog ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Jakie są objawy syndromu baby blues?
Do najczęstszych objawów opisywanych w literaturze należą:
- umiarkowane obniżenie nastroju;
- niestabilność emocjonalna;
- płaczliwość;
- drażliwość;
- zwiększona wrażliwość na bodźce;
- uczucie zmęczenia i wyczerpania;
- trudności z koncentracją uwagi;
- zaburzenia snu;
- zmniejszenie łaknienia;
- uczucie wrogości wobec ojca dziecka.
Zwykle objawy smutku poporodowego ustępują po 2 tygodniach. Jednak jeśli utrzymują się dłużej lub się nasilają, należy się skontaktować z psychologiem. Może się bowiem okazać, że to nie baby blues, ale depresja poporodowa, która wymaga leczenia. Dotyczy ona 10-30 proc. kobiet, pojawia się na ogół 4-6 tygodni po porodzie, a trwa około 6 miesięcy.
– Prawdopodobieństwo wystąpienia depresji poporodowej rośnie, jeśli u kobiety w wywiadzie stwierdzono depresję, syndrom baby blues lub depresję okołoporodową. Od innych zaburzeń afektywnych i depresyjnych odróżnia ją obecność myśli i emocji dotyczących relacji z dzieckiem – tłumaczy prof. Violetta Skrzypulec-Plinta. – Depresję poporodową czasem stwierdza się u kobiet, które przeszły bardzo ciężki poród – dodaje.
Jakie są przyczyny baby blues?
Przyczyny smutku poporodowego nie zostały do końca poznane. Uważa się, że za towarzyszącą mu huśtawkę nastrojów i obniżony nastrój kobiet odpowiadają zmiany hormonalne zachodzące w ich organizmie po porodzie: spadek poziomu kortykotropiny – hormonu związanego z kortyzolem, tzw. hormonem stresu, spadek poziomu endorfin odpowiadających za uczucie szczęścia oraz estrogenu i progesteronu – hormonów płciowych. Wzrasta natomiast poziom oksytocyny i prolaktyny, które są odpowiedzialne za obkurczanie się macicy oraz produkcję pokarmu. Nagłe zmiany poziomu hormonów mogą powodować szok dla organizmu i pogarszać samopoczucie kobiety.
Wśród czynników psychologicznych wymienia się stres związany z nową sytuacją i nadmiarem nowych obowiązków, poczucie niewystarczającego wsparcia ze strony otoczenia oraz presję społeczną związaną z koniecznością sprostania roli perfekcyjnej matki. Dlatego dużą rolę do spełnienia mają bliscy młodej matki, którzy powinni ją odciążyć w obowiązkach domowych, aby mogła odpocząć od codziennych zajęć związanych z opieką nad dzieckiem i zadbać o swój wygląd. Młoda mama potrzebuje również wsparcia psychologicznego – ciepłych słów, pochwały, zrozumienia, a nie wtłaczania jej w schemat matki Polki.
– 90 proc. kobiet przeżywa macierzyństwo inaczej nie przewidywały, rzeczywistość nie jest dla nich tożsama z ich oczekiwaniami – tłumaczy rozterki i pojawiające się problemy kobiet po porodzie prof. Violetta Skrzypulec-Plinta.
