Aż 80 proc. substancji aktywnych wykorzystywanych do produkcji leków pochodzi z Chin i Indii. W polskich aptekach sprzedawanych jest tylko około 30 proc. leków rodzimej produkcji. Agencja Badań Medycznych chce zmienić ten niekorzystny trend, dlatego wkrótce ogłosi konkurs na wsparcie finansowe badań dotyczących opracowania nowych leków generycznych i biopodobnych w Polsce.
W ramach konkursu, który zostanie ogłoszony 31 maja, do 31 sierpnia będzie można składać wnioski dotyczące projektów znajdujących się na różnych fazach rozwoju – zarówno tych będących w fazie pomysłu, jak i wymagających przeprowadzenia prac rozwojowych. Na dofinansowanie z ABM w łącznej wysokości 150 mln zł będą mogły liczyć zarówno projekty z zakresu badań podstawowych i przemysłowych, jak i prac rozwojowych, a także usług doradczych.
Jednym z warunków jest to, że niezależnie od fazy, w jakiej znajduje się zgłaszany do konkursu projekt, musi on zakończyć się rejestracją i wdrożeniem produktu leczniczego do produkcji.
Zakres działań objętych konkursem obejmuje:
- opracowanie nowych postaci leków o modyfikowanym uwalnianiu;
- opracowanie i rozwój nowych postaci farmaceutycznych produktów leczniczych opartych o dopuszczone do obrotu substancje czynne;
- opracowanie i rozwój produktów leczniczych złożonych;
- opracowanie i rozwój leków generycznych;
- opracowanie i rozwój leków biopodobnych.
Po co ten konkurs?
Jak tłumaczą w ABM, pandemia SARS-CoV-2 ujawniła szereg problemów związanych z systemem opieki zdrowotnej. A w warunkach kryzysowych, łańcuchy dostaw od producentów zagranicznych są obarczone ryzykiem przerwania, co może doprowadzić do braku leków na rynku wiążącego się z realnym zagrożeniem dla życia i zdrowia pacjentów. Bezpieczeństwo lekowe może zagwarantować nam produkcja podstawowych leków w kraju. Dlatego trzeba stworzyć w Polsce odpowiednie warunki dla przemysłu farmaceutycznego, tak aby zachęcić go do zainwestowania w produkcję gotowych leków, zwłaszcza generycznych oraz biopodobnych, co pozwoli na uniezależnienie Polski od zagranicznych producentów i dostawców leków.
Produkty te mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia ochrony zdrowia i dobrostanu obywateli, zapewniają możliwość szybkiego reagowania na zmieniające się warunki epidemiologiczne oraz będą wspierały mechanizmy związane z utrzymaniem konkurencyjności, innowacyjności i zrównoważonej produkcji farmaceutycznej, przy uwzględnieniu potrzeb pacjentów i systemu opieki zdrowotnej.
dr hab. n. med. Radosław Sierpiński, prezes Agencji Badań Medycznych
Obok zapewnienia bezpieczeństwa lekowego państwa, ważny jest także aspekt gospodarczy. Większa produkcja leków na terenie Polski będzie miała bezpośrednie przełożenie na wzrost PKB i większe zatrudnienie. Chodzi również o rozwój innowacyjności.
Zwiększenie środków na rozwój ułatwi przyciągnięcie zagranicznych inwestycji, ale również zatrzymanie w kraju naukowców oraz absolwentów uczelni wyższych. Inwestycja w innowacyjność ma zatem przełożenie na wzrost potencjału całej gospodarki oraz wzmocnienie pozycji kraju na arenie międzynarodowej.
Sławomir Gadomski, zastępca prezesa Agencji Badań Medycznych ds. finansowania badań
Strategiczna branża potrzebuje wsparcia
Polski przemysł farmaceutyczny stanowi jedną z najbardziej strategicznych branż kraju. Według Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego jest on największym w Europie Środkowej i szóstym w całej Unii Europejskiej. Znaczna część firm to producenci leków generycznych i biopodobnych.
W raporcie z 2020 r. dotyczącym wpływu sektora farmaceutycznego na gospodarkę państwa, przygotowanym przez krajowych producentów leków, liczba podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji wyrobów farmaceutycznych wzrosła z 281 w 2010 r. do 378 w 2018 r. Polski handel zagraniczny produktami farmaceutycznym charakteryzuje się jednak stałym ujemnym saldem wymiany. Import wyrobów farmaceutycznych wzrastał do 2017 r., w kolejnych latach był redukowany wzrostem eksportu, jednak nie pozwoliło to na całkowitą redukcję ujemnego salda. Autorzy raportu wskazali, iż wynika to z prowadzonej przez Ministerstwo Zdrowia polityki lekowej, opartej na wprowadzaniu coraz większej liczby nowych leków innowacyjnych i faworyzowaniu najtańszych generyków pochodzących z importu.
