PET czy SPECT? Sprawdź, czym różnią się te badania

PET czy SPECT? Sprawdź, czym różnią się te badania

Fot. Tomasz Narodowski

PET, czyli pozytonowa tomografia emisyjna i SPECT – tomografia emisyjna pojedynczych fotonów to badania wykorzystywane do wykrycia i monitorowania leczenia różnych chorób, zwłaszcza onkologicznych. Obie metody pozwalają na wykrycie nawet niewielkich zmian chorobowych, we wczesnej fazie rozwoju, kiedy są największe szanse na wyleczenie chorego.

Czym różnią się od siebie i co decyduje o ich zastosowaniu w danym przypadku? – pytamy dr. hab. Rafała Czepczyńskiego z Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej.

PET – nieodzowna pomoc w poszukiwaniu pierwotnego ogniska choroby

Pozytonowa tomografia emisyjna (ang. positron emission tomography, PET) to badanie polegające na rejestracji promieniowania powstałego w efekcie emisji pozytonów przez cząsteczki znakowane izotopami. Źródłem pozytonów jest podana pacjentowi substancja promieniotwórcza – radiofarmaceutyk – ulegająca rozpadowi beta plus. PET pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy wykryta w ciele pacjenta zmiana ma charakter łagodny, czy złośliwy, a lekarzom pomaga ocenić, jak rozległa jest dana zmiana chorobowa i przez to umożliwia dokładne zaplanowanie najbardziej skutecznego leczenia. Dodatkowo, PET umożliwia wykrycie ewentualnych przerzutów nowotworowych.

Badanie pozytonowej tomografii emisyjnej jest zlecane pacjentom, u których stwierdzono nowotwór złośliwy, a za pomocą innych metod diagnostycznych nie można stwierdzić, gdzie znajduje się pierwotne ognisko choroby lub w celu oceny rozległości procesu nowotworowego – przed podjęciem decyzji o najbardziej odpowiednim leczeniu. Jest ono bardzo czułe – umożliwia wczesne zdiagnozowanie zmian złośliwych, w tym przerzutów, co ma ogromne znaczenie dla skuteczności leczenia – mówi dr Rafał Czepczyński. – Pozytonowa tomografia emisyjna jest zlecana także pacjentom po już przebytym leczeniu nowotworu złośliwego, ponieważ dzięki temu badaniu możemy stwierdzić, czy nie doszło do wznowy po leczeniu operacyjnym, jak również, czy stosowane leczenie nieoperacyjne, takie jak chemioterapia, daje dobre efekty i właściwą odpowiedź na leczenie – dodaje.

Badanie PET jest standardowo połączone z inną metodą obrazowania – tomografią komputerową (PET-CT), a niekiedy z rezonansem magnetycznym (PET-MR). Dzięki temu możliwe jest przyporządkowanie znalezionych zmian patologicznych do odpowiednich struktur anatomicznych. Badanie PET jest najczęściej wykorzystywane w onkologii, ale stosuje się je także w kardiologii. U niektórych chorych po zawale serca PET pozwala ocenić stan mięśnia sercowego i zweryfikować sens ewentualnego leczenia inwazyjnego. Badanie PET wykorzystuje się także w neurologii, m.in. w diagnostyce zmian niedokrwiennych w mózgu, guzów mózgu czy też w poszukiwaniu ognisk padaczkowych.

Jak przygotować się do badania PET?

Na około 4-6 godzin przed wykonaniem badania pozytonowej tomografii emisyjnej nie powinno się jeść żadnych posiłków ani pić nic innego poza wodą. Chodzi o zmniejszenie poziomu insuliny w organizmie i tym samym poprawę kontrastu pomiędzy ewentualnym guzem a tłem. Na dobę przed badaniem PET nie powinno się biegać, pływać, jeździć na rowerze i wykonywać innych ćwiczeń fizycznych, można jedynie podejmować aktywność fizyczną związaną z wykonywaniem codziennych, domowych czynności. Osoby, które chorują na cukrzycę przed wykonaniem badania PET powinny skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym, gdyż zbyt wysokie stężenie cukru we krwi może być przeciwwskazaniem do wykonania tego badania.

SPECT, czyli precyzyjne zobrazowanie funkcji narządów

Tomografia emisyjna pojedynczych fotonów (ang. single photon emission computed tomography, SPECT) jest również nieinwazyjnym badaniem obrazowym wykorzystującym izotopy promieniotwórcze. W tym przypadku do obrazowania narządów używa się jednak substancji emitujących promieniowanie gamma. Rozmieszczenie radioznaczników, a także ich przepływ oraz wydzielanie i wydalanie jest rejestrowane przez gamma kamerę i przedstawiane na ekranie monitora. Podobnie jak w przypadku PET, możliwe jest wykonanie jednoczesnego badania tomografii komputerowej (SPECT-CT).

Często technika SPECT jest znakomitym uzupełnieniem klasycznej scyntygrafii, ponieważ pozwala na zobrazowanie zmian w trójwymiarze. Daje więc możliwość nie tylko precyzyjnej lokalizacji ognisk patologicznych, ale również wykrycia mniejszych zmian niż w scyntygrafii. Nie ma nowoczesnej diagnostyki onkologicznej, kardiologicznej i neurologicznej bez diagnostyki radioizotopowej z użyciem SPECT-CT – tłumaczy dr hab. Rafał Czepczyński.

Badania przy pomocy tomografii emisyjnej pojedynczych fotonów są wykorzystywane w diagnostyce chorób kości, nerek, mózgu, wątroby, serca i naczyń. SPECT stosuje się także w diagnostyce raka tarczycy, guzów neuroendokrynnych, w ocenie ognisk padaczkowych, przepływu mózgowego, a także rozmieszczenia różnych receptorów w mózgu i innych tkankach. Badanie SPECT, podobnie jak badanie PET, pozwala na monitorowanie przebiegu choroby i ocenę skuteczności zastosowanego leczenia.

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania badania SPECT jest ciąża. W przypadku karmienia piersią, pacjentka powinna uzyskać dokładne wytyczne od lekarza.

Jak  przygotować się do badania SPECT?

W większości przypadków nie są potrzebne szczególne przygotowania do tego badania, jednak w niektórych przypadkach jego wykonanie wymaga odpowiedniej diety lub odstawienia pewnych leków. Badania kardiologiczne wykonywane są na czczo. Po dożylnym podaniu radioaktywnej substancji pacjent zostaje umieszczony na leżance, z którą zostaje wprowadzony do urządzenia. Za pomocą tzw. gamma kamery odczytywane jest rozmieszczenie znacznika w jego organizmie.

Niektóre badania wymagają więcej niż jednego skanu w ciągu dnia, a czasami badanie wykonuje się nawet po kilku dniach od iniekcji. Promieniowanie pochodzące od izotopów jest rejestrowane przez specjalne detektory. Gamma kamera połączona jest z komputerem. Po zastosowaniu odpowiednich algorytmów, otrzymuje się przestrzenny obraz rozmieszczenia izotopu w organizmie.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You may also like

Neovadiol Postmenopauza. Krem na dzień o potrójnym działaniu

Neovadiol Postmenopauza odżywczy krem na dzień przeciw przebarwieniom SPF 50 opracowano z myślą o kobietach po menopauzie. Redukuje zmarszczki, zwiększa jędrność skóry i działa na przebarwienia.