Skóra głowy mierzy się z różnymi wyzwaniami przez cały rok. Jesienią głównym problemem jest łupież, który u osób, które już się z nim zmagają, może się nasilić lub nawrócić.
Łupież to bardzo powszechne schorzenie – zmaga się z nim statystycznie niemal co druga osoba [1]. Charakteryzuje się nadmiernym i przyspieszonym złuszczaniem owłosionej skóry głowy, któremu często towarzyszy łojotok, zaczerwienienie i świąd. Jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u dermatologa. Choroba nie tylko pogarsza stan skóry głowy, ale ma również znaczący wpływ na jakość życia.
Łupież zazwyczaj pojawia się między okresem dojrzewania a wiekiem średnim, ale może występować także u osób młodszych lub starszych [2]. Choć przyczyn łupieżu jest wiele, to właśnie szereg czynników charakterystycznych dla jesieni może powodować jego nawrót lub nasilenie. Na szczęście stosując się do kilku wskazówek, można skutecznie z nim walczyć i cieszyć się skórą głowy bez widocznych oznak łupieżu przez długi czas.
Co sprzyja powstawaniu łupieżu?
Fachowcy dzielą czynniki, które warunkują powstanie łupieżu, na dwie grupy: endogenną i egzogenną. Grupa endogenna uwzględnia czynniki, które powstają wewnątrz naszego organizmu, takie jak: stres, zaburzenia hormonalne, zaburzenia emocjonalne i osłabiona odporność. Grupa egzogenna natomiast zawiera czynniki pochodzące ze środowiska zewnętrznego, czyli niewłaściwą dietę, nadużywanie alkoholu, niedobór witamin (np. A, E, z grupy witamin B) i składników mineralnych (magnez, selen, żelazo), ekspozycję na promieniowanie UV, niewłaściwą pielęgnację skóry głowy (np. suszenie gorącym powietrzem, używanie agresywnych środków do stylizacji włosów, spanie z mokrą głową).
Badania pokazują, że jesienią i zimą Polacy utrzymują zbyt wysoką temperaturę w domach [3], a przebywanie w suchym i ciepłym pomieszczeniu to częsta przyczyna przesuszania się skóry głowy. Zbyt częste noszenie czapki, szczególnie ze sztucznych materiałów, prowadzi natomiast do przegrzewania skóry głowy, które niekorzystnie wpływa na mikrośrodowisko skóry i ma bezpośredni wpływ na równowagę jej mikrobiomu. Zachwianie tej równowagi prowadzi do namnażania się drożdżaków, które są odpowiedzialne za powstanie łupieżu.
Mechanizm powstawania łupieżu nie jest do końca poznany, jednak uważa się, że schorzenie to jest efektem namnażania grzybów Malassezia, zaburzenia składu sebum oraz naruszenia hydrolipidowej bariery skóry, co prowadzi do podrażnień i stanów zapalnych.
Jest jeszcze jeden czynnik zwiększający ryzyko pojawienia się lub nasilenia łupieżu. Ma on związek z jesienią, bo wtedy u wielu osób dochodzi do sezonowego obniżenia nastroju. Może to powodować brak sił niezbędnych do wykonywania codziennych czynności, np. regularnego mycia głowy, co utrudnia skuteczną walkę z łupieżem. Jesienią powinno się zadbać o odpoczynek i dobrostan psychiczny, gdyż stres przyczynia się także do powstawania łupieżu. Wyrzut kortyzolu, czyli hormonu stresu, wpływa bezpośrednio na gruczoły łojowe, powodując wzrost wydzielania sebum, a to stwarza idealne warunki do rozwoju drożdżaków wywołujących łupież.
Przeczytaj także: Włosy. 5 sygnałów ostrzegawczych, że w organizmie dzieje się coś złego
Jak zapobiec atakowi i nawrotowi łupieżu?
Podstawą skutecznej walki z łupieżem jest odpowiednia dieta, higiena skóry głowy, a także sięganie po preparaty o korzystnym wpływie na mikrobiom skóry głowy.
Aby zapobiec powstaniu, ale i nawrotom łupieżu, warto uwzględnić w diecie witaminę B6, która wspiera odnowę komórkową skóry. Znajduje się ona w rybach, bananach, szpinaku oraz produktach pełnoziarnistych. Ważna jest również witamina E, która reguluje nawilżenie skóry i działa przeciwzapalnie. Jest obecna w olejach roślinnych, orzechach, nasionach. Warto też pamiętać o witaminie A, którą można znaleźć w jajach, batatach, dyni czy jarmużu. Odpowiada ona za hamowanie nadmiernego złuszczania naskórka. Ważne jest również dostarczanie organizmowi kwasów tłuszczowych omega-3 oraz cynku z tłustych ryb morskich, orzechów i pełnoziarnistych produktów. Ograniczenie cukru oraz produktów rafinowanych o wysokim indeksie glikemicznym i skupienie się na nisko przetworzonej, kolorowej żywności może również pomóc w procesie walki z łupieżem
– podkreśla dietetyk Marcin Jackowiak.
Jednym z produktów rekomendowanych przez dermatologów jest szampon przeciwłupieżowy VICHY DERCOS z głęboko oczyszczającą formułą i działającymi synergistycznie składnikami aktywnymi: 1% dwusiarczkiem selenu znanego z właściwości przeciwgrzybiczych oraz 1% kwasem salicylowym o działaniu złuszczającym. Jak zapewnia producent, szampon eliminuje do 100 proc. widocznego łupieżu już po pierwszym myciu [4] i chroni przed nawrotami łupieżu do 6 tygodni [5], a do tego łagodzi i zmniejsza uczucie swędzenia skóry głowy. W sytuacji największego nasilenia należy go używać 3 razy w tygodniu przez 4 tygodnie, a w celu zapobiegania nawrotom w fazie zachowawczej – raz w tygodniu.
Aby kuracja była skuteczna, należy pamiętać o odpowiednim stosowaniu szamponu, zachowując pianę na skórze przez parę minut, a także o regularności stosowania.
[1] Wilson, M., Wilson, P.J.K., “Close Encounters of the Microbial Kind”, Springer, 2021.
[2] Narshana, M., & Ravikumar, P. “An overview of dandruff and novel formulations as a treatment strategy”. Int J Pharm Sci Res, 2018, 9(2), 417-431.
[3] „Zwyczaje korzystania z ciepła” badanie przeprowadzone przez ARC Rynek i Opinia, styczeń 2019.
[4] Badanie konsumenckie na 262 pacjentach po 2 tygodniach regularnego stosowania.
[5] Badanie kliniczne na 45 pacjentach po 4 tygodniach stosowania, badanie przeprowadzone po 6 tygodniach od zaprzestania stosowania.
[6] W porównaniu do butelki tego szamponu 200 ml.
[7] W porównaniu do ceny rekomendowanej tego szamponu w butelce 390 ml.
