Firmy farmaceutyczne realizują programy badawcze, mające na celu opracowanie szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 oraz leków na COVID-19.
Które z tych projektów są najbardziej zaawansowane?
Z informacji otrzymanej ze Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA wynika, że wiele prowadzonych prac badawczo-rozwojowych odbywa się w partnerstwie z europejskimi i światowymi organami zdrowia publicznego, w tym m.in. z Europejską Agencją Leków (EMA), krajowymi organami ds. zdrowia, a także Światową Organizacją Zdrowia (WHO).
– Firmy zrzeszone w INFARMA są również mocno zaangażowane w Inicjatywę Leków Innowacyjnych – międzynarodowe partnerstwo publiczno-prywatne pomiędzy przemysłem farmaceutycznym a Komisją Europejską, aby przyspieszyć wspólne badania m.in. poprzez zidentyfikowanie odpowiednich zasobów w swoich bankach cząsteczek, które można byłoby wykorzystać do opracowania metod diagnostyki i terapii COVID-19 – poinformowało biuro prasowe INFARMY.
Oto przykłady najbardziej zaawansowanych prac.
AbbVie
Lek firmy AbbVie o nazwie Kaletra/Aluvia (lopinawir/rytonawir) jest obecnie stosowany w wielu krajach jako jedna z eksperymentalnych terapii dla pacjentów ze zdiagnozowanym COVID-19. Producent wspiera badania kliniczne i podstawowe badania z lopinawirem/rytonawirem, ściśle współpracując z europejskimi instytucjami do spraw zdrowia, Światową Organizacją Zdrowia (WHO), amerykańską Agencją Żywności i Leków (FDA), amerykańskimi Centrami Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), Narodowymi Instytutami Zdrowia USA (NIH) i amerykańskim Urzędem Zaawansowanych Badań Biomedycznych i Rozwoju (BARDA).
AstraZeneca
Zespoły badawczo-rozwojowe firmy pracowały nad identyfikacją przeciwciał monoklonalnych, jako leczenia zapobiegającego COVID-19, które mogłyby wejść do badań klinicznych.
Bayer
Bayer AG połączył siły z innymi producentami w ramach inicjatywy COVID-19 Therapeutics Accelerator, zainicjowanej przez Fundację Billa i Melindy Gatesów, otwierając w ten sposób ogromną bibliotekę związków chemicznych. Bayer odpowiedział także na apel Inicjatywy Leków Innowacyjnych (IMI) “Rozwój terapii i diagnostyki zwalczającej infekcje koronawirusem”. Firma współpracuje z organizacjami międzynarodowymi, rządami, władzami i instytucjami naukowymi na całym świecie, aby wspólnie badać możliwości wykorzystania chlorochiny (substancji odkrytej przez Bayer) do leczenia pacjentów z COVID-19.
Boehringer Ingelheim
Firma dołączyła do działań dotyczących opracowania terapii i narzędzi diagnostycznych pod kątem wirusa SARS-CoV-2 w ramach Inicjatywy Leków Innowacyjnych (IMI) oraz Therapeutics Accelerator, zainicjowanej przez Fundację Billa i Melindy Gatesów. Boehringer Ingelheim opracowuje przeciwciała neutralizujące białko wirusa SARS-CoV-2. Dodatkowo firma bada związki będące na różnych etapach rozwoju, również te już zarejestrowane, m.in. wykorzystywane w leczeniu zakażeń HIV i HCV. Przeprowadza również przegląd całej swojej biblioteki molekuł obejmującej ponad 1 mln związków, w celu zidentyfikowania małych cząsteczek, które mogą okazać się przydatne w walce z wirusem.
GlaxoSmithKline (GSK)
Firma współpracuje z pięcioma firmami partnerskimi i grupami badawczymi na całym świecie, w tym w USA i Chinach, w celu opracowania szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Udostępnia swoją sprawdzoną technologię adiuwantową, której zastosowanie ma szczególne znaczenie w sytuacji pandemii, ponieważ może zwiększyć liczbę wytwarzanych dawek szczepionki, a tym samym przyczynić się do ochrony większej liczby osób. GSK prowadzi także prace badawcze w ramach COVID-19 Therapeutics Accelerator, udostępniając związki z bibliotek do badań w celu zidentyfikowania najbardziej obiecujących cząsteczek, które potencjalnie będzie można zastosować w leczeniu chorych na COVID-19. GSK ocenia również leki dostępne na rynku i w różnych stadiach rozwoju, aby ustalić, czy w odpowiedzi na pandemię można je zastosować poza ich obecnymi wskazaniami.
Eli Lilly
Firma połączyła siły z AbCellera Biologics, aby wspólnie opracować terapię do stosowania w leczeniu i profilaktyce choroby COVID-19, wywoływanej przez nowego koronawirusa (SARS-CoV-2). Współpraca wykorzystuje platformę szybkiego reagowania na pandemię AbCellera, opracowaną w ramach programu DARPA Pandemic Prevention Platform (P3), a także globalne możliwości firmy Lilly w zakresie szybkiego rozwoju, produkcji i dystrybucji. W ciągu najbliższych czterech miesięcy, co zwykle wymaga kilku lat pracy naukowo-badawczej, Lilly i AbCellera chcą zbadać jak najwięcej potencjalnych nowych przeciwciał, aby wybrać to, które będzie najbardziej skuteczne w neutralizowaniu SARS-CoV-2.
Ponato, w ramach konsorcjum naukowo-badawczego, Lilly we współpracy z 16 firmami z obszaru life science oraz Fundacją Billa i Melindy Gates, wykorzystuje swoją myśl naukową, kompetencje i zasoby w celu szybkiego opracowania skutecznej odpowiedzi na rozwój pandemi COVID-19. Konsorcjum podejmie współpracę z organami regulacyjnymi państw na całym świecie i Światową Organizacją Zdrowia (WHO), aby umożliwić szeroko zakrojone badania nad szczepionkami, diagnostyką i leczeniem, tak aby ich efekty stały się jak najszybciej dostępne dla ludzi na całym świecie.
Merck
W odpowiedzi na prośbę Francuskiego Narodowego Instytut Badań Zdrowia i Medycyny (INSERM), firma przekazała interferon beta-1a (Rebif) z myślą o zastosowaniu w badaniu klinicznym w kierunku zwalczania zakażeń SARS-CoV-2.
Merck dołączył również do inicjatywy Fundacji Billa&Melindy Gates, w ramach której 15 firm działających w obszarach ochrony zdrowia i life science połączyło siły w walce z pandemią COVID-19, oferując swoją wiedzę ekspercką oraz inne zasoby. Współpraca ma na celu przyspieszenie rozwoju, produkcji, a także dostarczenia szczepionek, testów oraz leków na COVID-19.
Novartis
Firma jest zaangażowana w prace badawczo-rozwojowe w ramach dwóch kluczowych międzybranżowych projektów – COVID-19 Therapeutics Accelerator (wspieranej przez Fundację Billa i Melindy Gatesów, Wellcome i Mastercard) oraz partnerstwa w ramach Inicjatywy na Rzecz Leków Innowacyjnych (IMI). Novartis udostępnia również kilka związków ze swoich bibliotek, które są uważane za odpowiednie do testów przeciwwirusowych in vitro. Ponadto, weryfikuje, czy istniejące produkty mogą zostać wykorzystane poza zatwierdzonymi wskazaniami w odpowiedzi na pandemię.
Pierwszym zidentyfikowanym produktem jest hydroksychlorochina, produkowana w ramach Grupy Novartis przez dywizję Sandoz, obecnie oceniana w badaniach klinicznych nad leczeniem COVID-19. Globalnie firma planuje przekazanie 130 mln bezpłatnych próbek.
Pfizer
Pfizer oraz BioNTech wspólnie rozwijają potencjalną szczepionkę na koronawirusa na bazie platformy mRNA, mającej na celu zapobieganie infekcji COVID-19. Firmy podpisały umowę o współpracy, umożliwiającą im natychmiastowe rozpoczęcie wspólnych działań. Współpraca ma na celu przyspieszenie rozwoju potencjalnie pierwszej w swojej klasie szczepionki mRNA COVID-19 BioNTech, BNT162, której testy kliniczne mają rozpocząć się przed końcem kwietnia br.
Takeda
Firma zainicjowała rozwój terapii opartej na osoczu (TAK-888), która w niedalekiej przyszłości może być opcją terapeutyczną dla pacjentów leczonych w szpitalach na COVID-19 i zapobiegać zakażeniom personelu medycznego tzw. pierwszej linii. TAK-888, poliklonalna hiperimmunizowana globulina (H-IG), pozyskiwana jest z osocza osób, które w pełni wyzdrowiały z COVID-19 i których krew zawiera ww. przeciwciała mogące potencjalnie zwalczać wirusa.
Takeda ściśle współpracuje z organami regulacyjnymi, rządami i partnerami opieki zdrowotnej, aby rozwinąć ten program. Jeśli się powiedzie, oczekuje się, że opisywana terapia może być dostępna w ciągu 9–18 miesięcy.
