Zespół lekarzy z Kliniki Kardiologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych Serca Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku przeprowadził pierwszy w Polsce zabieg wszczepienia przedsionkowego regulatora przepływów serca u 11-letniej dziewczynki chorej na kardiomiopatię restrykcyjną.
Kardiomiopatia restrykcyjna, nazywana również zespołem sztywnego serca, jest bardzo rzadko występującą chorobą serca. Polega ona na tym, że mięsień sercowy chorego nie funkcjonuje prawidłowo. Upośledzona funkcja rozkurczu tego narządu doprowadza do zastojów krwi w organizmie i skrajnej niewydolności wielu organów. Rokowania nie są optymistyczne.
U 11-letniej Martynki w przebiegu kardiomiopatii restrykcyjnej doszło do wzrostu ciśnienia w lewym przedsionku i rozwoju wtórnego nadciśnienia płucnego, które stało się jednocześnie przeciwwskazaniem do przeszczepu serca – w większości tego typu przypadków jedynej szansy na przedłużenie życia.
Sposobem na poprawę jakości życia dziewczynki okazał się pionierski zabieg implantacji przedsionkowego regulatora przepływów (ang. atrial flow regulator – AFR). Polegał on na nakłuciu przegrody międzyprzedsionkowej i wytworzeniu komunikacji międzyprzedsionkowej za pomocą cewnika balonowego. Następnie lekarze założyli implant zbudowany z dwóch nitinolowych dysków w celu utrzymania stałej drożności wytworzonej komunikacji.
W wyniku takiego zabiegu dochodzi do przepływu krwi z lewego przedsionka do prawego, odbarczenia lewego przedsionka oraz obniżenia w nim ciśnienia, co prowadzi do złagodzenia objawów choroby.
Bezpośrednio po zabiegu 11-latkę przeniesiono na nowy Oddział Intensywnej Terapii Dziecięcej Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii UCK. Była pierwszym jego pacjentem. Od zabiegu minęło już 29 dni. Lekarze oceniają stan dziewczynki jako dobry i są zadowoleni z efektów implantacji.
Wszczepiony pacjentce przedsionkowy regulator przepływów jest w trakcie badań klinicznych. Dotychczasowe, nieliczne implantacje na świecie, traktowane były jako procedury ratujące życie, wykonywane po wyczerpaniu wszystkich możliwości leczenia farmakologicznego, na podstawie indywidualnych opinii grona ekspertów. Głównym wskazaniem do implantacji AFR jest nadciśnienie płucne, a wytworzona komunikacja ma na celu obniżenie ciśnienia w krążeniu płucnym. Pierwszy taki zabieg w Polsce wykonano również w Klinice Kardiologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych Serca gdańskiego UCK (w kwietniu 2018 roku).
W tym wypadku wskazaniem do wykonania zabiegu była dekompresja lewego przedsionka, a przeprowadził go zespół w składzie: prof. dr hab. Robert Sabiniewicz, dr Piotr Potaż, lek. Sebastian Ciemny oraz dr Grzegorz Żuk z Pracowni Kardiologii Inwazyjnej Kardiologicznego Centrum Klinicznego UCK.
Implantacja AFR jest szansą na leczenie pacjentów z upośledzoną funkcją rozkurczową lewej komory w przebiegu różnych chorób. W przyszłości może być ona metodą łagodzenia objawów niewydolności krążenia, do której dochodzi w tym mechanizmie.
