66 miast na prawach powiatu — tyle zostało wziętych pod lupę przy tworzeniu Indeksu Miast Zdrowia. Które miasto wypadło w nim najlepiej?
– Sprawdziliśmy, które z 66 miast na prawach powiatu zapewniają najlepsze warunki do życia. Obszar programów zdrowotnych był jednym z ośmiu, które braliśmy pod uwagę. Łącznie przeanalizowaliśmy ponad 60 wskaźników na 8 różnych obszarach: zdrowie, ludność i pokolenia, usługi społeczne i komunalne, edukacja, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura oraz przestrzeń – tłumaczy prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prorektorka ds. nauki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. – Tworząc Indeks Zdrowych Miast, zadaliśmy sobie pytanie: co oznacza termin zdrowe miasto, jakie są główne obszary, w których miasta mogą i podejmują działania, aby poprawić jakość życia, a zarazem zdrowia mieszkańców. Te analizy pozwoliły nam ocenić, które miasta w Polsce oferują mieszkańcom najszerszy dostęp do programów zdrowotnych – dodaje.
Indeks Miast Zdrowia — brak jednoznacznego lidera
Po przeanalizowaniu wszystkich wskaźników okazało się, że nie ma jednego lidera. Niektóre miasta są liderami w jednym z obszarów, inne w zupełnie innych. Przykładowo najwięcej na zdrowie w przeliczeniu na mieszkańca wydały władze Opola i Chorzowa. Białystok najlepiej dba o edukację mieszkańców, Sopot o środowisko naturalne, a w Warszawie żyje się ogólnie najzdrowiej, mimo że to miasto nie stanęło na podium w żadnej z badanych kategorii.
– Nie ma lidera, który wybija się we wszystkich obszarach. Wprawdzie Warszawa nie była liderem w żadnej kategorii, ale w sumie wypadła najlepiej. To pokazuje, jak ważne jest, żeby w równomierny sposób prowadzić działania wpływające na zdrowie mieszkańców miast. Skupiliśmy się na tym, co miasta robią w różnych obszarach, które mogą wpływać na zdrowsze życie mieszkańców. Trudno nam było porównywać choćby sieć szpitali, czy liczbę lekarzy przypadającą na mieszkańca, bo to zależy od tego, jaką funkcję miasto pełni w obszarze zdrowia. W Warszawie i Łodzi mamy bardzo mocno wyspecjalizowane centra zdrowia, które oferują usługi nie tylko dla mieszkańców tych miast, ale dla całej Polski. Po różnych analizach zespół doszedł do wniosku, że skupimy się na programach zdrowotnych – tłumaczy prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak.
W kategorii Zdrowie liderem zostało Opole.
W kategoriach: Ludność i Pokolenia oraz Usługi Społeczne i Komunalne zwyciężył Rzeszów.
W kategorii Edukacja liderem okazał się Białystok.
W kategorii Mieszkalnictwo najlepsze są Gliwice.
Miano lidera w kategorii Środowisko trafiło do Sopotu.
W kategorii Infrastruktura zwyciężył Nowy Sącz.
W kategorii Przestrzeń najlepszy wskaźnik osiągnęło Świnoujście.
Analizie poddanych zostało ponad 2,5 tys. programów polityki zdrowotnej i działań w ramach Narodowego Programu Zdrowia, które pogrupowano na ponad 20 kategorii tematycznych. Żeby opracować ranking, wybrano dwa czynniki – liczbę programów i działań prozdrowotnych realizowanych przez poszczególnie miasta oraz ich średni koszt realizacji w przeliczeniu na mieszkańca.
– Nie badaliśmy związków przyczynowo-skutkowych, czyli jak faktycznie pieniądze, które miasta wydają na programy prozdrowotne, przekładają się na zdrowie mieszkańców. Badaliśmy miasta na prawach powiatu, co wynikało z faktu, że korzystaliśmy z informacji dostępnych w Banku Danych Lokalnych GUS. Posiłkowaliśmy się Agencją Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Korzystaliśmy też z danych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Przy doborze obszarów i wskaźników bazowaliśmy na doświadczeniu eksperckim, a także dobrych praktykach międzynarodowych – wyjaśnia Agnieszka Chłoń – Domińczak.
Indeks Miast Zdrowia — co z niego wynika?
- Warszawa wprowadziła aż 359 programów polityki zdrowotnej, podczas gdy średnia badanych miast wyniosła 42. Jednak najwięcej na zdrowie w przeliczeniu na mieszkańca wydały władze Opola i Chorzowa.
- Blisko ¼ powierzchni Chorzowa i Olsztyna to tereny zielone.
- Sopot wspiera aktywność fizyczną. Na 100 tys. ludzi przypada prawie 189 obiektów sportowych. Średnia dla Polski wyniosła 19,7.
- Leszno to miasto przyjazne rowerzystom. Na 100 km kw. przypada tam 186,4 km dróg rowerowych, a średnia z wszystkich miast wyniosła 74,1 km.
Indeks Miast Zdrowia — co to jest?
Indeks Zdrowych Miast jest narzędziem, które pokazuje, jak miasta podchodzą do kluczowych kwestii związanych ze zdrowiem swoich mieszkańców oraz jak samorządy inwestują w tworzenie zrównoważonej przestrzeni miejskiej, edukację, środowisko i inne ważne dla rozwoju jednostek aspekty.
Zgodnie z ogólnym zestawieniem Indeksu Zdrowych Miast 2022, Warszawa jest najzdrowszym miastem w Polsce. Obok niej na podium znalazły się Opole i Chorzów.
Twórcami indeksu są: Grupa LUX MED, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie oraz Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.
Źródło: Serwis Zdrowie
