Czy można się obejść bez USG?

Czy można się obejść bez USG?

Fot. Pixabay.com

Ultrasonografia to bardzo popularna metoda diagnostyczna, dzięki której można uzyskać obraz narządów wewnętrznych i płodu. Znalazła szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny.

Badanie USG jest w pełni bezpieczne i nieinwazyjne. Można je wykonywać wielokrotnie bez jakiegokolwiek uszczerbku na zdrowiu pacjenta. Jedynym przeciwwskazaniem mogą być otwarte rany, uszkodzenia kości czy oparzenie w badanym obszarze ciała, jeśli ultrasonografista nie posiada jałowych osłonek na głowicę, którą przykłada się do badanych tkanek po uprzednim posmarowaniu skóry specjalnym żelem.

Co można zbadać za pomocą USG

Jama brzuszna i układ moczowy

Lekarze zalecają profilaktyczne wykonywanie badania USG jamy brzusznej co najmniej co
dwa lata, a najlepiej co roku.  Można dzięki niemu ocenić duże spektrum organów wewnętrznych, takich jak wątroba, śledziona, trzustka, nerki, nadnercza, aorta brzuszna, drogi żółciowe, pęcherzyk żółciowy, czy pęcherz moczowy. Często przeprowadzanym badaniem jest też USG układu moczowego, które należy przeprowadzić np. przy krwiomoczu czy kolce nerkowej.

USG ortopedyczne: stawy, mięśnie i ścięgna

Osobom aktywnym fizycznie zaleca się regularne sprawdzanie stanu zdrowia tkanek miękkich
i stawów za pomocą USG ortopedycznego. Metodą tą można zbadać stawy kolanowe, łokciowe, ramienne, skokowe czy nadgarstki, a także staw biodrowy czy ścięgna Achillesa. Regularne badania mogą pomóc zapobiec pogłębionym kontuzjom. USG nie pokazuje jednak struktury wewnętrznej kości, a także tkanek położonych głębiej, otoczonych przez kości. Nie zbada także dokładnie kręgosłupa (w tym wypadku bardziej adekwatnym badaniem będzie rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa czy RTG).

USG u dzieci

Ultrasonografia jest metodą często stosowaną przez pediatrów w diagnostyce dzieci i niemowląt. Pozwala ona ocenić m.in. stan narządów, wielkość organów oraz ich budowę. Dzięki badaniom USG, możliwe jest wykrycie wszelkiego rodzaju nieprawidłowości w budowie narządów – torbieli i guzów. Można je w razie potrzeby wykonywać wielokrotnie, jest bezpieczne dla zdrowia dziecka.

Dzieci najczęściej kierowane są na USG jamy brzusznej z powodu powtarzającego się bólu brzucha. Jednym z pierwszych badań ultrasonograficznych w życiu małego pacjenta jest jednak USG bioderek, pozwalające wykryć we wczesnym okresie rozwoju dziecka m.in. dysplazję stawów biodrowych. Innym, często przeprowadzanym badaniem u niemowląt jest przezciemiączkowe USG mózgu. Jest ono wykonywane powszechnie u dzieci urodzonych przedwcześnie, a także w przypadku podejrzenia wad rozwojowych, np. wodogłowia.

USG u kobiet: tarczyca i piersi

Kobietom w każdym wieku zaleca się wykonanie corocznie profilaktycznego badania USG tarczycy. Ultrasonografista może dzięki niemu ocenić wielkość tarczycy, budowę i strukturę tkanek,  wykryć guzki, zwapnienia i torbiele tego narządu.

Innym badaniem zalecanym kobietom jest USG piersi, które często stanowi uzupełnienie mammografii. O tym, które z tych badań jest bardziej efektywne u danej pacjentki nie decyduje jej wiek, lecz proporcje tkanki gruczołowej i tłuszczowej w piersiach. USG jest bardzo czułe w przypadku przewagi tkanki gruczołowej nad tłuszczową, a mammografia jest skuteczniejsza u kobiet, u których stosunek ten jest odwrócony.

USG w ciąży

Obecnie USG w trakcie ciąży jest standardowym badaniem, które – zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, należy wykonać co najmniej trzykrotnie: między 11. a 14. tygodniem ciąży, między 18. a 22. tygodniem oraz po 30. tygodniu ciąży. W przypadku ciąży bliźniaczej lub nadciśnienia bądź cukrzycy u kobiety w ciąży badanie USG zalecane jest częściej. A jeśli pojawiają się krwawienia w ciąży – nawet co kilka dni.

Ginekolog jest w stanie obliczyć wiek ciąży oraz planowany termin porodu, a po 20. tygodniu rozpoznać płeć.

Serce i układ krążenia

Jednym z częściej wykonywanych badań USG jest badanie z funkcją Dopplera, które warto wykonać w przypadku każdego rodzaju omdlenia, częstych bólów głowy, zawrotów głowy, zamroczeń, szumów w uszach, zaburzeń pamięci, przebytego w przeszłości udaru mózgu, problemów z utrzymaniem równowagi czy nadciśnienia tętniczego. Pomaga ono lekarzowi ocenić stan naczyń krwionośnych oraz kierunek i prędkość przepływu krwi przez żyły i tętnice. Za pomocą USG dopplerowskiego można też zbadać przepływ krwi w nogach, narządy jamy brzusznej, narządy płciowe, serce, tętnice podobojczykowe i szyjne, a także guzy (większość jest silnie ukrwiona). Pozwala ono zdiagnozować m.in. niewydolność zastawek żylnych, zwężenie tętnic spowodowane miażdżycą, niedrożność tętnic, zakrzepicę żył, choroby zastawek serca, tętniaka aorty brzusznej. Poprawnie wykonane badanie może komuś uratować życie!

USG – stetoskop XXI wieku?

Pierwszy aparat ultrasonograficzny wyprodukowano w 1965 roku w Niemczech. W Polsce pierwsze takie urządzenie pojawiło się w 1977 roku. Technologię stale udoskonalano, podnosząc przede wszystkim jakość obrazu, dzięki czemu USG szybko stało się ważnym elementem diagnostyki i narzędziem, którego korzystają lekarze różnych specjalizacji.

Obecnie wysiłki producentów skupione są na miniaturyzacji sprzętu i zwiększenia zasięgu jego stosowania. W zgodnej opinii ekspertów przyszłość należy do przenośnych urządzeń bazujących na mobilnych aplikacjach (np. Lumify). Chcąc rozpocząć badanie, wystarczy tylko podłączyć głowicę ultradźwiękową do smartfona lub tabletu i włączyć aplikację.

Według prognoz miniaturowe USG może stać się, podobnie jak stetoskop, podstawowym sprzętem wykorzystywanym przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You may also like

Kobiety w IT. Jakie znaczenie ma płeć w miejscu pracy?

"To nie jest zawód dla kobiet", "Może zajmij się czymś łatwiejszym, to zbyt trudne dla ciebie", "Masz za małą wiedzę i umiejętności", "Nie dasz rady, nie nadajesz się". Takie zdania słyszą na początku swojej kariery kobiety w IT. Jakie znaczenie ma płeć w tej branży?