Wszystko, co trzeba wiedzieć o łuszczycy

Wszystko, co trzeba wiedzieć o łuszczycy

Pomimo postępu medycyny i coraz szerszej wiedzy na temat ogólnoustrojowego charakteru łuszczycy, w społeczeństwie nadal powszechne jest przekonanie, że jest to choroba zakaźna. Wiele osób nie zdaje sobie natomiast sprawy, że jest to choroba, która nie dotyczy wyłącznie skóry.

O to, czym jest, a czym nie jest łuszczyca, kto może na nią zachorować i w jaki sposób się ją leczy, zapytaliśmy dr hab. Irenę Walecką, kierownika Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie.

Pani profesor, czym jest łuszczyca?

Łuszczyca to przewlekła choroba ogólnoustrojowa, objawiająca się charakterystycznymi zmianami na skórze. Pod ogólną nazwą łuszczyca kryją się różne jej postacie, takie jak: łuszczyca zwykła, której jednym z podtypów jest najczęściej występująca łuszczyca plackowata, łuszczyca krostkowa, która może zajmować dłonie i stopy lub mieć postać uogólnioną tzw. Von Zumbusch. Łuszczyca może zajmować także płytki paznokciowe oraz stawy. Te dwie odmiany często (nawet do 80 proc. przypadków) występują ze sobą, co oznacza, że jeśli pacjent ma łuszczycę paznokci, to bardzo często ma lub będzie miał również łuszczycowe zapalenie stawów. Natomiast łuszczyca nie jest chorobą zakaźną i nie można się nią zarazić.

Kto może na nią zachorować?

Łuszczyca dotyczy 2-3 proc. populacji światowej. W Polsce choruje na nią ok. 1 mln. osób. Może na nią zachorować każdy, bez względu na wiek, płeć, ale są osoby, u których ryzyko wystąpienia tej choroby jest większe – tak się dzieje w przypadku obciążenia genetycznego. Jeżeli jeden rodzic choruje na łuszczycę, to prawdopodobieństwo choroby u dziecka wynosi ok 10-20 proc. W przypadku choroby obojga rodziców, prawdopodobieństwo wzrasta do 50 proc. W przypadku bliźniąt jednojajowych, jeśli jedno z nich ma łuszczycę, prawdopodobieństwo, że drugie również zachoruje wynosi prawie 100 proc.

Czy zmiany skórne mogą pojawić się na całym ciele?

Klinicznie łuszczyca zazwyczaj objawia się występowaniem charakterystycznych grudek pokrytych srebrzystą łuską, czasami jałowych krostek. U większości chorych zmiany zajmują łokcie, kolana, okolicę krzyżową i skórę owłosioną głowy, jednakże choroba może wystąpić w każdej okolicy ciała. Zmiany mogą pojawić się na dłoniach, stopach, w okolicach intymnych oraz na paznokciach. Układową manifestacją choroby jest łuszczycowe zapalenie stawów.

Co zrobić, kiedy podejrzewamy u siebie łuszczycę?

Jeśli zauważymy na ciele zmiany przypominające łuski łuszczycowe, należy
się zgłosić do dermatologa. Lekarz postara się wyjaśnić, co to jest łuszczyca, jak ją leczyć i jak pielęgnować skórę z tym schorzeniem. Przed wizytą dobrze jest zastanowić się nad najbardziej nurtującymi kwestiami, a nawet je zapisać. Tu z pomocą przychodzi „Lista zagadnień do omówienia z lekarzem”, która znajduje się na stronie internetowej programu edukacyjnego „Nie traktuj łuszczycy powierzchownie” (www.coukrywaskora.pl), na której są podpowiedzi, jak dobrze przygotować się do wizyty i o co zapytać lekarza. Pacjenci często pytają o dietę, stres oraz jakich produktów czy używek powinni unikać. Niestety lekarz w trakcie wizyty w ramach ubezpieczenia w NFZ może poświęcić pacjentowi tylko 15-20 minut i jest to na tyle krótki czas wizyty, że pacjentowi może umknąć to, czego chciałby się dowiedzieć.

Czy łatwo jest pomylić łuszczycę z inną chorobą?

Dla wprawnego klinicysty dermatologa rozpoznanie łuszczycy jest łatwe, ale czasami może sprawić trudności, zwłaszcza przy niestandardowym przebiegu. W takiej sytuacji mamy do dyspozycji „złoty standard”, czyli badanie histopatologiczne.

Słyszymy diagnozę: łuszczyca, i co dalej?

Często pierwszym, co robią pacjenci po usłyszeniu diagnozy, jest sprawdzenie w internecie, jak wygląda łuszczyca i widząc różne obrazy, zastanawiają się, jak sami będą wyglądać. Ale u każdego łuszczyca przebiega inaczej i różnie się ją leczy. To my, dermatolodzy, jesteśmy odpowiedzialni za to, aby zmian było mało i były jak najmniej widoczne, pod warunkiem że pacjent stosuje się do zaleceń.

Czy oprócz dermatologa chory na łuszczycę powinien szukać jeszcze gdzieś pomocy?

Oczywiście, np. w organizacjach pacjenckich. Chorzy na łuszczycę czują się dobrze we własnym gronie, wśród osób, które również mają zmiany skórne i mogą wymieniać się między sobą doświadczeniami, a co ważniejsze, być dla siebie nawzajem wsparciem. Dzięki współpracy lekarzy z takimi organizacjami pacjenci są na bieżąco z najnowszymi doniesieniami na temat metod leczenia czy prowadzonych badań klinicznych.  Tak dzieje się np. w przypadku leczenia biologicznego. Jest ono ograniczone do dużych ośrodków – akademickich, resortowych. W związku z tym często lekarze z mniejszych ośrodków
nie mają możliwości prowadzenia takich terapii, ale w sytuacjach, gdy pacjent tego wymaga, zawsze mogą skierować go do właściwego ośrodka zajmującego się  takim leczeniem.

Czy są jakieś zasady, którymi powinien się kierować na co dzień chory na łuszczycę?

Pacjenci chorujący na łuszczycę muszą unikać picia alkoholu, palenia papierosów, innych używek, gdyż powodują one nasilenie objawów chorobowych. Powinni również podlegać regularnym kontrolom stomatologicznym, laryngologicznym, a w przypadku kobiet również ginekologicznym celem wykluczenia ognisk infekcji. Powinni również przestrzegać diety, najlepiej śródziemnomorskiej, i bezwzględnie unikać stresu, co, jak wiemy, nie jest łatwe.

Istnieją dowody na to, że proces zapalny w łuszczycy ma charakter ogólnoustrojowy i współistnieje z licznymi zaburzeniami metabolicznymi. Jakie choroby współtowarzyszą łuszczycy?

Obecnie uważa się, że łuszczyca to ogólnoustrojowa choroba zapalna, gdyż wiąże się ze zwiększoną częstotliwością występowania takich chorób jak: nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, udar, otyłość, zaburzenia gospodarki lipidowej, miażdżyca i cukrzyca. Choroba ta, zwłaszcza o dużym nasileniu, powoduje stygmatyzację, znacznie obniża jakość życia i wywiera istotny wpływ zarówno na aktywność zawodową , jak i wiele aspektów życia osobistego. Większość pacjentów wstydzi się swojego wyglądu, obawia reakcji otoczenia, nie nawiązuje bliższych kontaktów, przez co powoli wyklucza się z życia społecznego. Pacjenci ci zdecydowanie częściej mają obniżony nastrój, depresję, myśli samobójcze oraz zwiększoną absencję w pracy. Izolacja i osamotnienie bywają powodem ucieczki w alkohol i inne używki. W związku z wieloma współtowarzyszącymi chorobami, chory na łuszczycę powinien być pod opieką wielu specjalistów: reumatologa, kardiologa, endokrynologa, diabetologa, gastrologa, psychologa, a gdy wymaga tego sytuacja – psychiatry.

Wspomniała pani o leczeniu biologicznym – czym ono jest?

Leczenie biologiczne polega na podawaniu pacjentowi leków uzyskanych przy użyciu technik biologii molekularnej (inżynierii  genetycznej). Dzięki swojemu celowanemu działaniu na wybrany element reakcji immunologicznej są one wysoce selektywne, co pozwala na uzyskanie bardzo wysokiej skuteczności leczenia. Leki te są obecnie dostępne w ramach programów lekowych finansowanych przez NFZ oraz w ramach badań klinicznych.

Kto może zostać objęty leczeniem biologicznym i co musi zrobić, żeby się do niego zakwalifikować?

Jedną z opcji dostępnych dla pacjentów z łuszczycą plackowatą jest właśnie terapia biologiczna w ramach programu Narodowego Funduszu Zdrowia. Jest to program leczenia łuszczycy plackowatej o umiarkowanym i ciężkim przebiegu. Szansę na leczenie biologiczne otrzyma każdy pacjent spełniający kryteria tego programu.

Lista placówek, w której lekarze kwalifikują pacjentów do leczenia biologicznego znajduje się na stronie www.coukrywaskora.pl

Drugą opcją są badania kliniczne, prowadzone przez większość klinik akademickich i resortowych. W przypadku badań klinicznych również trzeba spełnić określone kryteria, ale te narzuca na ośrodek sponsor badania. Czyli nie muszą być identyczne z kryteriami wymaganymi przez NFZ.

Co leczenie biologiczne daje pacjentom?

Dostęp do najnowszych terapii jest szalenie ważny z kilku powodów. Przede wszystkim pozwala pacjentom z umiarkowaną i ciężką łuszczycą normalnie funkcjonować w społeczeństwie, bez poczucia wykluczenia. Ogranicza ryzyko wystąpienia chorób jej towarzyszących, znacznie obniża koszty społeczne, takie jak koszty absencji chorobowych pacjenta i jego opiekunów, rent inwalidzkich, a także koszty pobytów w szpitalach. Niestety program leczenia biologicznego ma określony czas i kiedy zbliża się jego koniec, pacjenci pytają nas , co dalej? Mówimy wtedy, że jeśli znowu pojawią się u nich zmiany skórne i ponownie spełnią kryteria programu, to ich znów do niego włączymy. Zarówno pacjenci, jak i lekarze chcieliby kontynuować rozpoczęte leczenie biologiczne, ponieważ
u większości pacjentów daje ono bardzo dobre efekty, a odstawienie leku powoduje wytworzenie się oporności, co powoduje, że każde kolejne  podanie leku jest mniej skuteczne.

Czy z łuszczycy można się wyleczyć?

Łuszczycę można zaleczyć, ale nie wyleczyć, gdyż na dzień dzisiejszy nie mamy w 100 proc. skutecznych metod terapeutycznych.

***

Program edukacyjny „Nie traktuj łuszczycy powierzchownie” uzyskał patronat Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego oraz krajowego konsultanta w dziedzinie dermatologii i wenerologii. Jego partnerami są: Dolnośląskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę, Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę, Koalicja na Rzecz Walki z Łuszczycą, ŁZS i AZS, Pomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę „Fala Nadziei” oraz Unia Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę.

 

CZYTAJ TAKŻE:

Łuszczyca: długa droga do dermatologa

Jak rozmawiać z chorym na łuszczycę

Prof. Boni E. Elewski: Łuszczycę można skutecznie leczyć

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1] http://natemat.pl/136525,luszczyca-choroba-ktora-dopada-coraz-wiecej-osob

[2] http://zdrowie.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/561396,eksperci-luszczyca-dotyczy-nie-tylko-skory-ale-calego-organizmu.html

[3] http://www.psoriasis.org/learn_statistics

[4] http://www.psoriasis.org/learn_statistics

[5] http://www.psoriasis.org/learn_statistics

 

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You may also like

Wrocław. Drag queens o profilaktyce HIV/AIDS

W najbliższą sobotę (30 marca) w klubie Surowiec przy ul. Ruskiej 46A we Wrocławiu wystąpią polskie drag queens: Zicola, Aurora i Ciotka Aktywistka. Oprócz zapewnienia publiczności świetnej zabawy, ich występy mają na celu zwrócenie uwagi na profilaktykę HIV/AIDS.