Regularne oglądanie całego ciała może uchronić Cię przed zachorowaniem na bardzo groźny i agresywny nowotwór złośliwy skóry, jakim jest czerniak. Wcześnie wykryty, kiedy jego średnica nie przekroczy 0,75 cm, w 98 proc. przypadków jest wyleczalny.
Czerniak może pojawić się nie tylko na skórze, ale także w obrębie ust, nosa oraz gałki ocznej. Mimo ze jest rzadkim nowotworem (co roku rozpoznaje się go u około 400 osób), zachorowalność na niego wzrasta w dramatycznym tempie. Rozpoznawany jest głównie u osób młodych, w wieku 20-40 lat, a największy wzrost zachorowań dotyczy przede wszystkim młodych kobiet.
W ramach kampanii edukacyjnej „Znamię! Znam je?”, organizowanej przez Akademię Czerniaka – sekcje naukową Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, już po raz siódmy obchodzony jest Tydzień Świadomości Czerniaka. W tym roku eksperci – dermatolodzy, onkolodzy i chirurdzy onkologiczni – starają się przekonać nas do regularnego obserwowania swoich znamion. Jeśli zauważysz, że któreś z nich się powiększyło, zmieniło swój kolor lub wygląd albo na Twojej skórze pojawiła się jakaś nowa zmiana – czym prędzej idź do dermatologa, onkologa lub chirurga onkologa. Proste, nieinwazyjne badanie, wykonane przy użyciu dermatoskopu lub wideodermatoskopu, pozwoli rozwiać wszystkie wątpliwości.
W obserwacji znamion pomoże Ci „czerniakowe abecadło” – kilka prostych wskazówek, które mogą Ci uratować życie. Przyglądając się swoim znamionom, zwróć uwagę na:
- A – asymetrię (czerniak nie ma postaci regularnej zmiany, „wylewa się” na jedną stronę)
- B – brzegi nieregularne – nierównomierne, ze zgrubieniami
- C – czerwony lub czarny, niejednolity kolor
- D – duży rozmiar, czyli powyżej 0,5 cm
- E – ewolucję, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.
Czerniak jest jedynym nowotworem, który jest łatwy do zauważenia, ponieważ początkowo rozwija się na skórze, a nie wewnątrz organizmu. Wczesne rozpoznanie czerniak, gdy zmiana jest tylko miejscowa, pozwala na jego całkowite usunięcie i wyleczenie chorego – podkreśla prof. Piotr Rutkowski, przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka, kierownik Kliniki Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Centrum Onkologii w Warszawie.
Pamiętaj! Przed zachorowaniem na czerniaka może Cię uchronić siedem prostych zasad, nazwanych przez ekspertów z Akademii Czerniaka „7W przeciwko czerniakowi”. Powinny ich przestrzegać zwłaszcza osoby o jasnej karnacji, z piegami, blond lub rudych włosach oraz te, u których w rodzinie ktoś już chorował na czerniaka lub inny nowotwór skóry. Oto one:
- Wrzuć na siebie koszulę
- Wetrzyj krem z filtrem
- Włóż kapelusz na głowę
- Wsuń na nos okulary z fitrem UV
- Wypoczywaj w cieniu w godz. 10.00-14.00
- Wystrzegaj się solarium
- W te pędy biegnij do lekarza, jeśli pojawił się nowy pieprzyk lub dotychczasowy uległ zmianie
