Według statystyk, jeden na pięciu mężczyzn po pięćdziesiątce złamie kość – w nadgarstku, barku, biodrze, kręgosłupie lub innym miejscu – z powodu osteoporozy. Prawdopodobieństwo zachorowania na tę, uznawaną bardzo często za typowo kobiecą, chorobę jest u mężczyzn większe niż na raka prostaty! Poza tym, mężczyźni dwa razy częściej niż kobiety umierają na skutek złamania szyjki kości udowej. Ale przypisywanie osteoporozy kobietom to nie jedyny mit krążący na temat tej choroby w społeczeństwie. Warto je poznać, żeby ich nie powielać.
Osteoporoza, czyli zrzeszotnienie kości, jest według Światowej Organizacji Zdrowia bardzo powszechnym schorzeniem, ustępuje jedynie chorobom układu krążenia. Nie bez powodu nazywana jest cichym złodziejem kości – powoduje zmniejszenie masy kostnej, co w konsekwencji prowadzi do osłabienia i łamliwości kości. Pierwszym jej objawem jest właśnie złamanie, zwykle w obrębie kręgosłupa lub nadgarstka. Złamania osteoporotyczne mogą być przyczyną ciężkiego kalectwa, a nawet śmierci (złamania szyjki kości udowej). Co roku doznaje ich w Polsce ok. 150 tys. osób. Z szacunkowych danych wynika, że z takimi złamaniami żyje w naszym kraju ok. 2,7 mln ludzi, a według prognoz opartych na statystykach Głównego Urzędu Statystycznego w 2035 r. ich liczba zwiększy się do 3,5 mln.
Utożsamianie osteoporozy z kobietami jest szkodliwym mitem, który sprawia, że miliony mężczyzn na całym świecie nie zdaje sobie nawet sprawy z grożącego im niebezpieczeństwa związanego ze złamaniem osteoporotycznym podczas banalnego nawet upadku. Bagatelizują objawy choroby, która – jeśli nie jest leczona – powoduje groźne powikłania. Wśród najczęstszych przyczyn osteoporozy u mężczyzn wymienia się niski poziom testosteronu, który może się obniżyć m.in. wskutek leczenia raka prostaty, oraz długotrwałe (powyżej 3 miesięcy) leczenie sterydami, np. z powodu astmy.
Kolejny mit: osteoporozy nie można zdiagnozować i skutecznie leczyć. To nieprawda, ponieważ istnieje wiele szybkich testów (np. opracowany przez WHO kalkulator ryzyka złamania FRAX, dostępny na www.osteoporoza.pl), które pomagają określić ryzyko zachorowania. Są też dokładne testy diagnostyczne, którymi posługują się lekarze. Jeśli lekarz uzna, że pacjentka lub pacjent wymaga leczenia, ustala szczegóły terapii i przepisuje odpowiedni lek lub leki.
Mitem jest również twierdzenie, że osteoporoza jest naturalną konsekwencją starzenia się. Ponieważ na złamanie będące konsekwencją niegroźnego często upadku, związanego np. ze słabym oświetleniem, wadą wzroku, osłabieniem mięśni czy przyjmowaniem leków nasennych lub przeciwbólowych, narażone są również młode osoby. Wiek jest bowiem tylko jednym z czynników ryzyka wystąpienia osteoporozy. Sprzyjają jej również: nieprawidłowa dieta, w której jest za mało witamin i minerałów (zwłaszcza wapnia i witaminy D), nadmierne spożywanie alkoholu, palenie papierosów, niektóre schorzenia (np. cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów), a także stwierdzenie osteoporozy w wywiadzie rodzinnym.
