Okulistyka XXI wieku: przeszczepy komórek macierzystych rogówki

Okulistyka XXI wieku: przeszczepy komórek macierzystych rogówki

Fot. Maja Marklowska-Dzierżak

Jubileuszowe, 10. międzynarodowe sympozjum “Postępy w diagnostyce i terapii schorzeń rogówki” CORNEA 2018 odbywa się w Hotelu Gołębiewski w Wiśle.

Jednym z tematów sympozjum jest przeszczepianie komórek macierzystych rąbka rogówki – innowacyjna metoda leczenia termicznie lub chemicznie uszkodzonego oka, dzięki której pacjenci odzyskują ostrość widzenia. Taka terapia stosowana jest tylko w kilku najlepszych ośrodkach okulistycznych na świecie. Wśród nich jest Oddział Kliniczny Okulistyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, kierowany przez prof. Edwarda Wylęgałę. Jest to jedyny ośrodek w Polsce, który stosuje tę procedurę. Do tej pory zostało jej poddanych sześciu pacjentów, w tym jedno dziecko. Kolejnych 12 pacjentów zostało już włączonych do programu badawczego. Czekają na zabieg.

Technika zabiegu przeszczepiania komórek macierzystych rąbka rogówki jest bardzo skomplikowana. Polega na pobraniu ze zdrowego oka pacjenta mikroskopijnego (1-2 mm kw.) fragmentu rogówki, który jest przekazywany do włoskiego laboratorium w Modenie, gdzie przez pół roku hodowane są z niego komórki macierzyste. Jeśli uda się wyhodować odpowiednią ilość komórek, lekarze wszczepiają je pacjentowi do oparzonego oka.

W literaturze skuteczność przeszczepiania komórek macierzystych rąbka rogówki ocenia się na 70 proc. Z doświadczeń polskich lekarzy wynika jednak, że może być ona wyższa. Nie ma obaw o działania niepożądane, ponieważ do procedury używany jest wyłącznie materiał (żywe komórki) pochodzący od pacjenta. Po zabiegu pacjentowi szczelnie zakrywa się oko na cztery doby i nie podaje żadnych leków miejscowych, żeby wyeliminować jakiekolwiek czynniki o toksycznym działaniu na wyhodowany w laboratorium, a następnie przeszczepiony nabłonek komórkowy.

Pierwsze leki przeciwzapalne podajemy dopiero po dwóch tygodniach od przeszczepienia i tylko przez cztery tygodnie – tłumaczył na konferencji prasowej dr hab. Dariusz Dobrowolski, kierownik Oddziału Okulistycznego z Pododdziałem Dziecięcym i Zespołem Zabiegowym w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym nr 5 w Sosnowcu, który wspólnie z prof. Edwardem Wylęgałą uczestniczy w programie badawczym przeszczepiania komórek macierzystych rąbka rogówki.

Uczestniczący w konferencji polscy i zagraniczni eksperci zgodnie podkreślali, że jest to bardzo obiecująca metoda leczenia chorych, u których w wyniku urazu (np. wskutek noszenia soczewek kontaktowych) lub oparzenia powierzchni oka doszło do niewydolności lub niedoboru komórek macierzystych rąbka rogówki.

Koszt takiej procedury jest bardzo wysoki – we Włoszech wyceniono ja na około 100 tys. euro. Mimo to kilka krajów europejskich (Włochy, Niemcy, Belgia i Wielka Brytania) zdecydowało się ją refundować, ponieważ pacjenci, u których jest ona stosowana, wracają do pracy i normalnego życia. Jest szansa, że i w Polsce będzie ona refundowana – jak poinformowano na konferencji, konsultant krajowy w dziedzinie okulistyki prof. Marek Rękas złożył w tej sprawie wniosek do ministra zdrowia. Na razie zabiegi wykonywane u pacjentów są finansowane w ramach badań naukowych.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You may also like

Czy prosty test genetyczny COLOTECT zastąpi kolonoskopię?

Laboratorium Novazym i Państwowy Instytut Medyczny MSWiA w Warszawie rozpoczęły badanie porównujące skuteczność testu genetycznego COLOTECT z kolonoskopią.