Kaszel wcale nie musi oznaczać przeziębienia, może być objawem krztuśca – ostrej zakaźnej choroby dróg oddechowych, na którą możesz zachorować w każdym wieku i nawet kilka razy w życiu, bo jej przebycie nie daje trwałej odporności.
Krztusiec jest chorobą bakteryjną, wywoływaną przez pałeczkę krztuśca, która przebiega pod postacią przewlekłego, trwającego czasem nawet trzy miesiące, napadowego kaszlu. Ten kaszel może powodować różne powikłania, np. zapalenie płuc, przepuklinę, nietrzymanie moczu, a nawet złamania żeber. Jest to bardzo zakaźna choroba – jeden chory może zakazić nawet 12-17 osób, a zakaża nawet przez 4-5 tygodni. W zgodnej opinii ekspertów, łatwiej jest zakazić się krztuścem niż grypą, świnką, różyczką czy ospą wietrzną. Do tego jest to choroba trudna do rozpoznania – na jeden zdiagnozowany przypadek krztuśca może przypadać nawet kilkadziesiąt niezdiagnozowanych zachorowań.
Spis treści
- Jak dochodzi do zakażenia pałeczką krztuśca?
- Czym się różni krztusiec u dorosłych od krztuśca u dzieci?
- Jak można zapobiec zachorowaniu na krztusiec?
Jak dochodzi do zakażenia pałeczką krztuśca?
Dr n. med. Justyna Tymińska, specjalista medycyny rodzinnej, na co dzień kwalifikująca do szczepień, wykładowczyni Uczelni Łazarskiego w Warszawie: – Do zakażenia dochodzi głównie drogą kropelkową. Jest to np. kontakt z chorym, twarzą w twarz w odległości do 1 m. Uważajmy także na dzielenie się jedzeniem lub używanie tych samych sztućców, ponieważ mamy wtedy bezpośredni kontakt z wydzielinami chorego. Przebywanie w zamkniętym pomieszczeniu z chorym w bliskiej odległości co najmniej przez godzinę także może prowadzić do zakażenia.
W Polsce ponad połowa przypadków krztuśca dotyczy osób powyżej 15. roku życia, a najwyższą zapadalność notuje się w przedziałach wiekowych 15-19 oraz 60-64 lata.
U dorosłych przebieg krztuśca jest inny niż u dzieci
Krztusiec u dorosłych przebiega w sposób odmienny niż u dzieci, dorośli częściej skarżą się na długotrwały kaszel. Te niespecyficzne objawy utrudniają właściwe rozpoznanie choroby. Średnio co czwarty dorosły doświadcza powikłań po krztuścu, a ryzyko ich wystąpienia rośnie wraz z wiekiem. Wśród osób powyżej 60. roku życia powikłań doświadcza ponad 40 proc. pacjentów.
– Cyklicznie, co 2-5 lat, notuje się wzrost zapadalności na krztusiec. Przyczyną jest wygasanie odporności poszczepiennej. To dlatego dorośli często nie mają już odporności na zachorowanie. Tymczasem krztusiec jest chorobą wszystkich grup wiekowych, z najcięższym przebiegiem u osób powyżej 65. roku życia i małych dzieci. W rzeczywistości ryzyko ciężkiego przebiegu rośnie po 50. roku życia – dodaje dr Justyna Tymińska.
Jak zapobiec krztuścowi?
Eksperci nie mają wątpliwości, że najskuteczniejszym sposobem zapobiegania krztuścowi są szczepienia, które zalecane są wszystkim wszystkim osobom dorosłym od 19. roku życia w postaci pojedynczej dawki przypominającej co 10 lat. Regularne szczepienia przeciwko krztuścowi zalecane są szczególnie personelowi medycznemu, kobietom w ciąży, osobom z otoczenia niemowląt oraz osobom starszym.
– W przypadku osób dorosłych jedynym sposobem, by się uchronić przed zachorowaniem jest szczepienie powtarzane co 10 lat – potwierdza lek. Łukasz Durajski, członek Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, rezydent pediatrii, ekspert medycyny podróży, członek American Academy of Pediatrics (AAP). I dodaje, że warto skorzystać z możliwości podania szczepionki przeciwko krztuścowi razem ze szczepieniem przeciwko grypie, podczas jednej wizyty.
Jednoczesne zaszczepienie się przeciwko krztuścowi i grypie oszczędza czas pacjenta (ogranicza liczbę jego wizyt w przychodni) oraz personelu medycznego. Eksperci wymieniają jeszcze jedną korzyść – w przypadku osób zaszczepionych przeciwko krztuścowi i grypie, w przypadku wystąpienia kaszlu lekarzom łatwiej jest różnicować chorobę z COVID-19.
– Zachęcam wszystkich do proaktywnej postawy w gabinecie lekarskim i dopytywanie o możliwości dodatkowej profilaktyki, szczególnie przed zbliżającym się okresem infekcji dolnych i górnych dróg oddechowych. Nie bójmy się szczepień, które są przebadane, dobrze tolerowane przez dorosłych, a przede wszystkim pomagają nam uniknąć ciężkiego przebiegu choroby – dodaje Magdalena Kołodziej, prezes Fundacji My Pacjenci.
Przeczytaj także: Na krztusiec nie chorują tylko dzieci. Jak można zapobiec tej chorobie?
