Na to pytanie starają się odpowiedzieć m.in. naukowcy z Polski, którzy w ramach eksperymentalnej terapii komórkami macierzystymi pobranymi z krwi pępowinowej sprawdzają, jaki wpływ mają one na dzieci z autyzmem.
W ramach eksperymentu medycznego wykonaliśmy dwa podania krwi pępowinowej u dzieci z autyzmem. W jednym przypadku była to krew allogeniczna (pobrana od innej osoby – przyp. aut.), w drugim autologiczna (własna pacjenta). W przypadku dwójki pacjentów rodzice już zauważyli pewną poprawę. Jedno z dzieci miesiąc po zabiegu zaczęło wymawiać pojedyncze słowa, choć wcześniej nie mówiło. Takie podanie jest bezpieczne dla pacjenta i proste, wymaga jedynie kilkugodzinnego pobytu w szpitalu – mówi prof. Krzysztof Kałwak z Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego.
Bankowanie krwi pępowinowej cieszy się coraz większym zainteresowaniem
Jak podkreślają eksperci, terapia autyzmu i innych chorób neurologicznych komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej, bez względu na to, czy wykorzystywane są do niej komórki innego dawcy czy też własne komórki pacjenta, realizowana jest w ramach procedury medycznego eksperymentu leczniczego. Jednak w przypadku, gdy przeszczepienie wykonywane jest z komórek autologicznych (pobranych od pacjenta przy porodzie i zdeponowanych w banku komórek macierzystych), zabieg może być wykonany szybciej, ponieważ preparat komórek macierzystych jest dostępny dla pacjenta niemal “od ręki”.
Tyle że w Polsce na bankowanie krwi pępowinowej decyduje się niewielki odsetek rodzących kobiet czy rodzin w porównaniu do innych krajów Europy . Obserwowany jest jednak wzrost liczby osób zainteresowanych tą procedurą. Krew pępowinowa zdeponowana w banku komórek macierzystych jest zawsze dostępna dla jego właściciela lub jego najbliższej rodziny.
Rodzice, którzy chcieliby wykorzystać pobraną wcześniej krew pępowinową, powinni przede wszystkim zgłosić się do swojego banku komórek macierzystych. Po ustaleniu miejsca, gdzie komórki macierzyste będą wykorzystane, my ustalamy logistykę bezpośrednio z tym ośrodkiem, szpitalem czy kliniką transplantologiczną i dostarczamy materiał dla pacjenta, który jest gotowy do terapii – tłumaczy dr Tomasz Baran z Polskiego Banku Komórek Macierzystych (PBKM).
Nie tylko dzieci autystyczne mogą skorzystać na terapii komórkami macierzystymi
Na zaproszenie PBKM w Warszawie gościła niedawno prof. Joanne Kurtzberg z Duke University (USA), pionierka przeszczepień komórek macierzystych z krwi pępowinowej, która wraz z amerykańskimi lekarzami prowadzi badania nad wykorzystaniem komórek macierzystych z krwi pępowinowej w leczeniu m.in. autyzmu i mózgowego porażenia dziecięcego. Wstępne wyniki tych badań, jak zapewniła, są obiecujące, zastrzegając jednocześnie, że potwierdzenie skuteczności tej terapii wymaga dalszych prac.
Zaobserwowaliśmy, że docierające do mózgu komórki z krwi pępowinowej mogą łagodzić stany zapalne, wspierać proces mielinizacji, czyli tworzenia osłonki wokół włókien nerwowych w mózgu, a także wspomagać pracę tego narządu. Zaczęliśmy więc rozważać możliwość zastosowania krwi pępowinowej w postaci wlewu, szczególnie z wykorzystaniem komórek własnych dziecka, aby zweryfikować, czy jej działanie byłoby podobne w przypadku chorób nieuwarunkowanych genetycznie, jak mózgowe porażenie dziecięce czy autyzm. Mamy nadzieję, że poprawi ona wyniki leczenia tych schorzeń. Wiemy na przykład, że w przypadku dzieci z mózgowym porażeniem zdecydowanie poprawia sprawność ruchową, a tym samym może zwiększyć poziom samodzielności. Z kolei u dzieci z autyzmem obserwujemy złagodzenie objawów tego zespołu. Część z nich staje się bardziej otwarta, lepiej się komunikuje, szczególnie jeśli chodzi o rozwój mowy, a część wykazuje mniejszą liczbę objawów obsesyjno-kompulsyjnych – powiedziała prof. Joanne Kurtzberg.
Krew pępowinowa pozostaje w pępowinie i łożysku po narodzinach dziecka. Jest bogatym źródłem komórek macierzystych, które podobnie jak komórki szpiku, mogą być przeszczepiane w celu odbudowy układu krwiotwórczego czy odpornościowego.
Do tej pory komórki macierzyste z krwi pępowinowej były stosowane głównie w hematoonkologii (odbyło się ponad 40 tysięcy takich zabiegów). Teraz próbuje się je wykorzystywać w leczeniu chorób neurologicznych.
