Cukrzyca to choroba charakteryzująca się zbyt wysokim stężeniem glukozy we krwi. Nie kontrolując jej, skazujemy się na poważne powikłania i skracamy sobie życie.
Eksperci tłumaczą, że cukrzycę można leczyć w sposób zindywidualizowany, dostosowany m.in. do wieku chorego, trybu jego życia i uwzględniający inne choroby, na które cierpi. Takie spersonalizowane leczenie cukrzycy wymaga jednak ciągłego monitorowania poziomów glikemii. Do tego celu służy m.in. glukometr, choć są już bardziej zaawansowane i przyjazne pacjentom systemy do ciągłego kontrolowania poziomu glikemii.
Jednym z nich jest, obecny już na rynku, choć nadal mało znany, system FreeStyle Libre. Zdaniem jego użytkowników pozwala on lepiej “zarządzać” chorobą oraz daje większą dyskrecję i lepszy komfort stosowania niż glukometr.
– W odróżnieniu od glukometru, system ciągłego monitorowania glikemii pozwala na pomiar poziomu glukozy bez nakłuwania opuszka palca, co wiąże się często z odczuwaniem bólu, ale także wymaga przestrzegania wielu zasad higienicznych, co w wielu sytuacjach nie jest możliwe do zrealizowania. Z tego powodu osoby chore na cukrzycę nie są w stanie dokonywać pomiarów tak często, jak wymaga zalecona terapia — komentuje dr n. o zdrowiu Beata Stepanow, pielęgniarka diabetologiczna, prezes Stowarzyszenia Edukacji Diabetologicznej.
– System ciągłego monitorowania glikemii jest również doskonałym narzędziem edukacyjnym, które rozwija umiejętności interpretacji wyniku poziomu glukozy przez osobę chorą na cukrzycę. Pacjent lepiej rozumie, jakie zachowania pomagają mu w wyrównaniu glikemii, co czyni go zaangażowanym partnerem w procesie leczenia. I najważniejsze — system do ciągłego monitorowania glikemii posiada aplikacje, które pozwalają na wsparcie osób chorych na cukrzycę przez bliskich oraz zespół terapeutyczny — dodaje.
Prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przypomina, że coraz częściej rekomendowanym parametrem wyrównania glikemii jest czas spędzony w zakresie docelowym, tzw. normoglikemii, czyli prawidłowej glikemii. Takiej, jaka występuje fizjologicznie, w zdrowym organizmie. Aby osiągnąć ten stan, ważna jest samokontrola stężenia glukozy, która jest pierwszym krokiem do właściwego leczenia cukrzycy.
– Nowoczesne systemy do monitorowania dają możliwość nie tylko optymalnego kontrolowania glikemii, ale są też narzędziem edukacyjnym. Podnoszą świadomość chorego na temat wpływu diety i aktywności fizycznej na poziom cukru we krwi, sprawiają, że chory staje się bardziej odpowiedzialny za wynik leczenia i stan swojego zdrowia, a dzięki możliwości dzielenia się danymi z lekarzem i pielęgniarką za pośrednictwem aplikacji, poprawia się jakość kontaktu z personelem medycznym — tłumaczy prof. Leszek Czupryniak.
Używam systemu do monitorowania glikemii już od kilku tygodni i sprawdzam cukier wielokrotnie w ciągu dnia, właściwie po każdym posiłku. Wiem dzięki temu, że jakieś produkty, które lekceważyłem, potrafią mi niestety zaszkodzić. Dogodność tego urządzenia jest ogromna. Chciałbym, żeby to urządzenie było dostępne dla każdego, kto tego potrzebuje, bo ono uczy jak żyć z chorobą.
Zbigniew Hołdys — muzyk, poeta i dziennikarz
Systemy monitorowania glikemii zostały uznane za rewolucję w sposobie kontroli poziomu cukru we krwi. Świetnie sprawdziły się również podczas pandemii COVID-19, która dla chorych na cukrzycę była wyjątkowo trudna, ponieważ byli dużo bardziej zagrożeni ciężkim przebiegiem choroby, zwłaszcza jeśli cukrzyca nie była przez nich dobrze kontrolowana.
– Systemy ciągłego monitorowania glikemii bardzo poprawiły komunikację lekarz – pacjent. Urządzenia, które w sposób ciągły monitorują glikemię, pozwalają pacjentom na obserwację stężenia glukozy przez 24 godziny na dobę, dzięki czemu chorzy oraz ich bliscy stają się bardziej świadomi przebiegu choroby i uczą się podejmować samodzielne decyzje, które korzystnie wpływają na poziom cukru we krwi. W dłuższej perspektywie ich zastosowanie może pomóc w zmniejszeniu liczby powikłań cukrzycy, podnieść jakoś i długość życia chorych, poprawić efektywność leczenia i zmniejszyć skutki ekonomiczne tej choroby — tłumaczy prof. Mieczysław Walczak, kierownik Kliniki Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii, Chorób Metabolicznych i Kardiologii Wieku Rozwojowego Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, konsultant krajowy w dziedzinie endokrynologii i diabetologii dziecięcej.
Prof. Małgorzata Myśliwiec z Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego dodaje, że na poziomy glikemii wpływają w dużym stopniu sposób odżywiania i aktywność fizyczna. – Pacjent, który może stale monitorować poziom cukru za pomocą systemu monitorowania glikemii, widzi, które produkty żywnościowe, jaki rodzaj wysiłku fizycznego wpływa na niego korzystnie, a które powodują wahania glikemii. Dzięki temu systemowi pacjent jest lepiej wyedukowany, a co za tym idzie, uzyskuje lepsze wyrównanie metaboliczne cukrzycy, jest świadomy i ma poczucie bezpieczeństwa – mówi prof. Małgorzata Myśliwiec.
Jak wynika z raportu „Rola nowoczesnych metod monitorowania glikemii i telemedycyny w indywidualizacji opieki nad pacjentem z cukrzycą”, chorzy cenią nowoczesne systemy ciągłego monitorowania glikemii przede wszystkim za łatwość i wygodę ich używania. Jako korzyści z ich stosowania wymieniają: bezbolesność pomiarów, większą ilość informacji o zmienności glikemii, a także łatwość dokonywania pomiaru.
Nowoczesne systemy monitorowania glikemii są finansowane z budżetu państwa, ale w bardzo ograniczonym zakresie. Początkowo refundowano je jedynie dla dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1. Od 1 grudnia 2021 r. dołączyły do nich dzieci od 4. do 18. roku życia z cukrzycą typu 3 (cukrzyca wtórna u pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej) oraz dorosłym pacjentom do 26. roku życia leczonym przy pomocy pompy insulinowej, z nieświadomością hipoglikemii. W opinii Anny Śliwińskiej, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków, nowoczesne systemy monitorowania glikemii powinny zostać udostępnione kolejnym grupom chorych – dorosłym z cukrzycą typu 1, kobietom z cukrzycą ciążową oraz osobom, które wymagają intensywnej insulinoterapii.
Przeczytaj także:
Jak odzyskać kontrolę nad cukrzycą
Cukrzyca skraca życie. Rzućmy jej wyzwanie
