Rada Ministrów przyjęła 4 lutego ustawę o Narodowej Strategii Onkologicznej, która wyznacza kierunki rozwoju opieki onkologicznej w Polsce na najbliższe 10 lat.
“Ta strategia to obietnica dana wszystkim Polakom, z której musimy się wywiązać” – skomentował wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski podczas konferencji “Strategia i co dalej?, która odbyła się 6 lutego w Pałacu Prezydenckim. Zorganizowano ją z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem.
Wzrost zachorowań na nowotwory ogromnym wyzwaniem
Miejsce konferencji, w której wzięli udział m.in. przedstawiciele resortu zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, przedstawiciele organizacji zrzeszających pacjentów oraz eksperci medyczni, nie było przypadkowe, ponieważ inicjatorem opracowania Narodowej Strategii Onkologicznej był prezydent Andrzej Duda.
Żyjemy dłużej i będziemy żyli coraz dłużej, w związku z czym prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę onkologiczną wzrasta i będzie wzrastać. Przewiduje się, że w ciągu pięciu lat liczba zachorowań na nowotwory w Polsce zwiększy się o 15 proc., a w ciągu 10 lat aż o 28 proc. To nieodległa perspektywa, do której trzeba się przygotować. Mam nadzieję, że dzięki temu dokumentowi będziemy mogli lepiej dbać o zdrowie naszych rodaków, a Polska stanie się krajem nowoczesnym, bo jedną z cech takiego państwa jest dbałość o zdrowie obywateli.
[Andrzej Duda, prezydent RP]
Jak obniżyć zachorowalność i umieralność na nowotwory
Narodową Strategię Onkologiczną, czyli tzw. polski cancer plan, opracował zespół 29 ekspertów pod przewodnictwem prof. Piotra Rutkowskiego z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Jej najważniejszym celem jest obniżenie poziomu zachorowań i liczby zgonów z powodu nowotworów w Polsce. Cel ten ma zostać osiągnięty m.in. poprzez:
- poprawę jakości kształcenia przyszłych lekarzy, m.in. poprzez zwiększenie liczby godzin onkologii na studiach,
- wprowadzenie obowiązkowych szczepień przeciwko HPV dla dziewcząt i chłopców,
- edukację dzieci, młodzieży i dorosłych,
- zwiększenie dostępności badań profilaktycznych,
- zwiększenie dostępu pacjentów do badań klinicznych,
- zwiększenie liczby refundowanych leków przeciwnowotworowych,
- wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej, która obecnie jest jeszcze na etapie pilotażu realizowanego w czterech województwach,
- poprawę jakości życia chorych na nowotwory,
- uruchomienie Narodowego Portalu Onkologicznego.
Na realizację 95 działań wymienionych w Narodowej Strategii Onkologicznej przewidziano 5 mld zł, z czego w 2020 roku ma zostać przeznaczone na ten cel 250 mln zł, w latach 2021-2023 – po 450 mln zł rocznie, a w latach 2024-2030 – po 500 mln zł rocznie. Strategia to dokument określający kierunek reformy polskiej onkologii w latach 2020-2030, dający – co podkreślano na konferencji – ogromną nadzieję polskim pacjentom.
Minister zdrowia Łukasz Szumowski podkreślił, że przyjęcie przez rząd ustawy o Narodowej Strategii Onkologicznej to “wielkie święto polskich pacjentów”. Jest to pierwsza strategia mająca rangę ustawy, która zobowiązuje rząd do realizacji konkretnych działań. Do tej pory nie było dokumentu, z którego jasno wynikałoby, co i w jakim terminie należy zrobić, aby Polacy rzadziej chorowali na nowotwory, byli lepiej diagnozowani, szybciej leczeni i mogli sprawniej wracać do zdrowia.
Prof. Piotr Rutkowski, prezentując główne założenia Narodowej Strategii Onkologicznej, która powstała w ciągu zaledwie pięciu miesięcy zwrócił uwagę na to, że dotyczy ona każdego z nas, nie tylko osób, które już zachorowały.
Jeśli nic nie zrobimy, co trzecia osoba w Polsce umrze z powodu nowotworu. Co możemy zrobić? Obniżyć ryzyko zachorowań i umieralności z powodu nowotworów, co udało się w ostatnim czasie Stanom Zjednoczonym. 50 proc. zgonów z powodu nowotworów można zapobiec, tylko zmieniając styl życia.
[prof. Piotr Rutkowski, przewodniczący zespołu ds. Narodowej Strategii Onkologicznej przy ministrze zdrowia]
Takie są fakty
W Polsce na przestrzeni 30 lat liczba zachorowań na nowotwory złośliwe wzrosła ponad dwukrotnie, a choroby onkologiczne są drugą najczęstszą przyczyną zgonów po chorobach układu krążenia – powodują 27 proc. zgonów mężczyzn oraz 24 proc. zgonów kobiet. Wzrost zachorowalności i umieralności z powodu chorób nowotworowych wynika zarówno ze zjawiska starzenia się ludności, jak i z nasilonego narażenia populacji na czynniki rakotwórcze, w tym m.in. na czynniki związane ze stylem życia, tj. paleniem papierosów, spożywaniem alkoholu, nieodpowiednią dietą i brakiem ruchu.
Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w Polsce na nowotwory zapada rocznie około 165 tys. osób. Około 1,1 mln Polaków żyje z chorobą onkologiczną.
“Wśród nich jest wiele osób, które cały czas żyją w strachu, że nowotwór powróci” – podkreśliła prof. Joanna Didkowska z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
