Z badań przeprowadzonych przez National Institutes of Health (NIH) wynika, że spożywając mocno przetworzoną żywność, zjadamy więcej kalorii i niebezpiecznie przybieramy na wadze.
Wyniki badania opublikowano w „Cell Metabolism”. Uczestniczyło w nim 20 dorosłych ochotników (10 kobiet i 10 mężczyzn), a przeprowadzili je naukowcy z Narodowego Instytutu Chorób Cukrzycy i Nerek (NIDDK), który jest częścią National Institutes of Health. Jest to pierwsze randomizowane badanie kontrolowane, badające wpływ żywności produkowanej w sposób przemysłowy i zawierającej niezdrowe składniki (m.in. uwodornione oleje, wysokofruktozowy syrop kukurydziany, środki aromatyzujące i emulgatory).
Do badania naukowcy zaprosili 20 ochotników, którzy najpierw przez miesiąc, a następnie przez dwa tygodnie w przypadkowej kolejności jedli ultra przetworzoną żywność lub posiłki przygotowane z minimalnie przetworzonej żywności. Przykładowo, ultra przetworzone śniadanie może składać się z bajgla z serem śmietankowym i boczkiem z indyka, a nieprzetworzone śniadanie to np. płatki owsiane z bananami, orzechami włoskimi i chudym mlekiem.
Posiłki ultra przetworzone i nieprzetworzone miały taką samą ilość kalorii, cukrów, błonnika, tłuszczu i węglowodanów, a uczestnicy mogli jeść tyle, ile chcieli.
„Chociaż zbadaliśmy małą grupę ludzi, wyniki tego ściśle kontrolowanego eksperymentu wykazały wyraźną i stałą różnicę między żywnością ultra i nieprzetworzoną” – powiedział prof. Kevin D. Hall, główny autor badania. „To pierwsze badanie, które dowodzi, że ultra przetworzona żywność jest przyczyną objadania się i przybierania na wadze” – dodał.
Poprzednie badania obserwacyjne dotyczące dużych grup ludzi wykazały związek między dietami bogatymi w przetworzoną żywność a problemami zdrowotnymi. Ale ponieważ żadne z wcześniejszych badań nie przypisywało uczestniczącym w nim ludziom przypadkowych pokarmów, naukowcy nie mogli z całą pewnością stwierdzić, czy przetworzona żywność stanowiła problem samodzielnie, czy też ludzie spożywający ją mieli problemy zdrowotne wynikające z innych powodów, np. braku dostępu do świeżej żywności.
Dietetycy w Centrum Klinicznym NIH opracowali przepisy posiłków, aby przetestować na uczestnikach badania wpływ ultra przetworzonej i nieprzetworzonej żywności.
„Musimy dowiedzieć się, jaki konkretny aspekt ultra przetworzonej żywności wpłynął na zachowania żywieniowe ludzi i spowodował przybieranie przez nich na wadze. Kolejnym krokiem będzie zaprojektowanie podobnych badań z przeformułowaną dietą ultra przetworzoną, aby sprawdzić, w jaki sposób wprowadzone zmiany mogą wpłynąć na ilość spożytych kalorii i masę ciała” – powiedział Kevin D. Hall.
Naukowcy spodziewają się, że nawet niewielkie różnice w poziomach białka w obu dietach mogą wyjaśnić duże różnice w spożyciu kalorii.
„Z biegiem czasu dodatkowe kalorie sumują się, a dodatkowa waga może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Takie badania pomogą nam zrozumieć wpływ żywienia na zdrowie. Mogą również pomóc ludziom zidentyfikować żywność, która jest zarówno pożywna, jak i dostępna, a jednocześnie pomaga zachować zdrowie na długie lata” – powiedział dr Griffin P. Rodgers, dyrektor NIDDK.
Prof. Hall podkreśla jednak, że trzeba mieć świadomość, iż przygotowanie mniej przetworzonej żywności zajmuje więcej czasu i jest bardziej kosztowne. „Mówienie ludziom jedynie o zdrowiu może nie być skuteczne w przypadku niektórych osób, jeśli nie będą one miały lepszego dostępu do zdrowej żywności” – podkreślił.
