Czas oczekiwania na zdiagnozowanie endometriozy – drugiej co do częstotliwości występowania choroby młodych kobiet – wynosi w Polsce ok. 10 lat od wystąpienia pierwszych objawów. Kobiety cierpią latami, bezskutecznie szukając pomocy i często tracąc szansę na macierzyństwo.
W krakowskim Szpitalu na Klinach powstało nowoczesne centrum leczenia tej choroby.
– W Polsce brakuje odpowiedniej liczby wyspecjalizowanych ośrodków i wyspecjalizowanych zespołów medycznych zajmujących się leczeniem endometriozy. Diagnostyka i leczenie tej choroby wymaga interdyscyplinarnego zespołu ekspertów z obszaru ginekologii, diagnostyki obrazowej, urologii i chirurgii oraz wsparcia psychologicznego i odpowiedniej rehabilitacji. Dlatego w Szpitalu na Klinach w Krakowie stworzyliśmy Centrum Leczenia Endometriozy. To kolejny z naszych projektów, którym pokazujemy nową jakość opieki ginekologicznej. Jako kobieta nie godzę się na przechodzenie do porządku dziennego nad bólem i cierpieniem kobiet, bo „taka jest pani uroda”, bo „musi boleć”. Nie musi, a wręcz nie powinno, gdyż skuteczne leczenie jest kwestią wiedzy, doświadczenia, kompetencji i odpowiednio zorganizowanej opieki – mówi Joanna Szyman, prezes zarządu Grupy NEO Hospital, do której należy Szpital na Klinach.
Co to jest endometrioza?
Endometrioza to bardzo ekspansywna choroba, polegająca na rozroście błony śluzowej macicy poza jej jamą. Tkanka ta rośnie w trakcie cyklu i krwawi podczas miesiączki. Tworzą się stany zapalne, rany, które gojąc się, prowadzą do tworzenia zrostów. Taki rodzaj nowotworu nie jest złośliwy, ale doprowadza do ogromnego spustoszenia w organizmie. Częstym objawem jest ból w miednicy mniejszej, bolesne miesiączki, ból podczas współżycia czy oddawania moczu. Mogą występować również inne, bardzo niespecyficzne symptomy, jak np. nudności, czy osłabienie organizmu. Opóźnienie w postawieniu diagnozy i wdrożeniu leczenia może skutkować rozprzestrzenieniem się endometriozy na jajniki i jajowody, o prowadzi do niepłodności. Często uszkodzone zostają również moczowody, pęcherz oraz jelita. Tkanki i ograny „sklejają się” ze sobą przez liczne zrosty i ulegają zniszczeniu.
Endometrioza dotyka głównie młode kobiety w wieku pomiędzy 20. a 40. rokiem życia, jednak w ostatnich latach coraz więcej przypadków diagnozuje się już w okresie pokwitania, a także po menopauzie.
Jak diagnozuje się endometriozę?
Najważniejsza w walce z tą chorobą jest właściwa, wczesna diagnostyka. Zarówno diagnozowanie, jak i leczenie endometriozy powinno odbywać się w klinikach, które są odpowiednio przygotowane – posiadają dostęp do wysokiej klasy ekspertów medycznych oraz sprzętu medycznego. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest ultrasonografia przezpochwowa lub przezodbytnicza. Bardziej zaawansowane są badania rezonansu magnetycznego, jednak powinny być wykonywane jedynie w ośrodkach, w których radiolodzy specjalizują się w diagnozowaniu endometriozy.
Jak leczy się endometriozę?
W przypadku tego schorzenia stosuje się zwykle terapię farmakologiczną lub leczenie chirurgiczne, np. mające na celu usunięcie zrostów, które mogą utrudniać zajście w ciążę.
Złotym standardem w chirurgicznym leczeniu endometriozy jest zabieg małoinwazyjny z wykorzystaniem laparoskopii. Zalety małoinwazyjnego podejścia w porównaniu z tradycyjną techniką otwartą, to krótsza hospitalizacja, mniejszy ból, lepsze efekty kosmetyczne i mniej powikłań pooperacyjnych. Niemniej chirurgia laparoskopowa ma kilka wewnętrznych ograniczeń technicznych, dla których doświadczenie chirurga jest niezbędne do przeprowadzenia optymalnej operacji z prawidłowym i całkowitym wycięciem endometriozy. Ograniczenia ergonomiczne, dwuwymiarowy widok i zmniejszony stopień swobody, to jedne z najbardziej krytycznych aspektów chirurgii laparoskopowej, obok ograniczeń wąskiego pola operacyjnego i braku anatomicznych punktów orientacyjnych.
Z tych powodów coraz częściej wykorzystywana jest chirurgia robotyczna, zwłaszcza w celu uzyskania bezpiecznej i radykalnej operacji głębokiej naciekającej endometriozy (DIE). Technologia robotyczna reprezentuje najnowsze osiągnięcia w chirurgii małoinwazyjnej i umożliwia pokonanie wewnętrznych ograniczeń konwencjonalnej laparoskopii. Przewagę dają jej innowacyjne cechy, takie jak wygodna pozycja robocza dla chirurga, bardziej elastyczne ruchy, możliwe dzięki zminiaturyzowanym narzędziom, a także aż dziesięciokrotne powiększenie obrazu w jakości 3D full HD. Najpowszechniej stosowanym systemem robotycznym jest da Vinci.
Zabiegi z wykorzystaniem robota da Vinci w Krakowie
Endometrioza, w szczególności podczas zabiegów, wymaga interdyscyplinarnego, doświadczonego zespołu (w zespole chirurgicznym jest ginekolog, urolog oraz chirurg). Są to zabiegi skomplikowane, wielogodzinne, ale przede wszystkim wymagające ogromnej precyzji, dlatego są wykonywane laparoskopowo lub z wykorzystaniem robota da Vinci. Szpital na Klinach w Krakowie to jedyne centrum w południowej Polsce, gdzie zabiegi endometriozy są wykonywane z wykorzystaniem robota da Vinci.
Zabiegi z użyciem robota da Vinci zapewnia pacjentkom optymalne szanse na skuteczne leczenie. – Naszym celem jest nie tylko powrót pacjentki do zdrowia fizycznego, ale też utrzymanie dobrej jakości życia po zabiegu. Nawet po skomplikowanych operacjach można zapewnić pacjentkom komfort, a system robotyczny da Vinci to w pewnym sensie przedłużenie rąk lekarza, pozwala mu dotrzeć precyzyjnie w zamierzone miejsce z zaoszczędzeniem nerwów, tkanek wolnych od choroby. W naszym szpitalu dbamy o najwyższy komfort pacjentek, dlatego zapewniamy im także opiekę psychologiczną i rehabilitację – mówi Joanna Szyman.