Wielogodzinna praca przy komputerze nadmiernie obciąża wzrok i może być przyczyną pogorszenia widzenia. Specjaliści radzą, aby nie zwlekać z wizytą u okulisty, jeśli coś nas niepokoi.
Dostrzeżenie jakichkolwiek niepokojących objawów powinno być dla nas sygnałem do udania się do specjalisty. Całkowicie bezbolesne badania przy użyciu nowoczesnego sprzętu już na wczesnym etapie wychwycą negatywne zmiany. Dzięki nim lekarz będzie mógł zaproponować odpowiednie leczenie korekcyjne. Jeśli spędzamy wiele godzin w pracy przy komputerze, a w ostatnim czasie dotknęło nas silne łzawienie, zaczerwienie spojówek, rozmywanie obrazu, podwójne widzenie, suchość czy tępy ból oka, niezwłocznie powinniśmy udać się na konsultacje okulistyczne – mówi lek. med. Aleksandra Bernacka, specjalista chorób oczu i chirurgii refrakcyjnej, dyrektor medyczny Kliniki Eye – Laser Center we Wrocławiu.
Czy można się uwolnić od noszenia okularów?
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) już ponad 2,2 mld ludzi na świecie żyje z wadami wzroku. Spory odsetek chorób oczu, ponad 40 proc., to efekt długotrwałej pracy przy komputerze, która całkowicie zdominowała sferę pracy biurowej, stając się głównym narzędziem wszelkich kontaktów biznesowych, wirtualnych spotkań i negocjacji.
Lekarze zgodnie podkreślają ogromna wagę regularnych badań okulistycznych, noszenia okularów korekcyjnych w czasie pracy oraz stałego nawilżania śluzówki oczu za pomocą sztucznych łez. Wszystkie te rozwiązania są jednak tylko doraźne, bo uwolnić od okularów może nas jedynie laserowa korekcja wzroku.
– Laserowa korekcja wzroku pozwala natychmiastowo zastopować lub wyeliminować często wieloletnie wady, również powstałe w wyniku pracy przy komputerze. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej diagnostyki i wyborze dedykowanych dla danego pacjenta bezbolesnych metod, wspólnie z lekarzem pracownicy mogą na stałe pozbyć się uciążliwego problemu noszenia okularów i znacznie poprawić komfort pracy oraz swojego życia. Sam zabieg trwa zaledwie kilka minut, a praca lasera kilkadziesiąt sekund – podkreśla Aleksandra Bernacka.
Mimo że Narodowy Fundusz Zdrowia nie refunduje zabiegów laserowej korekcji wad wzroku, to coraz powszechniejsze są przypadki pozytywnego rozpatrywania próśb o dofinansowanie tego typu zabiegów przez pracodawców.
Laserowa korekcja wzroku doradzana jest m.in. informatykom, analitykom, grafikom komputerowym, copywriterom, specjalistom z branży public relations czy dziennikarzom. To dobre rozwiązanie również w przypadku osób wykonujących takie zawody jak spawacz, tokarz, frezer czy pracownik produkcji, gdzie konieczność noszenia okularów ochronnych będzie wymuszała albo posiadanie idealnego wzroku, albo noszenia soczewek kontaktowych. W przypadku pracowników biurowych optycy i okuliści zalecają, aby jak najczęściej korzystać z 5-minutowych przerw w pracy przy komputerze. Warto wtedy wyjść na świeże powietrze lub stanąć przy oknie i popatrzeć w dal. To pozwoli na zmianę perspektywy widzenia i zapewni odpoczynek oczom.
Na co może liczyć osoba pracująca przy komputerze?
Polskie prawo uznaje za pracownika pracującego przy monitorach ekranowych każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Nie ma więc konkretnych limitów godzin pracy przy komputerze, a wyznacznikiem jest stosunek godzin pracy przy komputerze do ogólnego czasu świadczenia pracy.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe pracodawca musi zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok. Jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wskazują na potrzebę ich stosowania w czasie pracy przy obsłudze monitora ekranowego, pracodawca musi także zastosować się do zaleceń lekarskich wystawionych danemu pracownikowi. Częstotliwość wykonywania okresowych badań nie jest precyzyjnie określona w Kodeksie pracy, jednak pracownik po uzyskaniu skierowania na badanie profilaktyczne i konsultacjach z okulistą uprawniony jest do refundacji zakupu okularów.
Pracodawca jest także zobowiązany do zapewnienia pracownikom naprzemiennej pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi obowiązkami nieobciążającymi narządu wzroku, wykonywanymi w innych pozycjach ciała. Pracownik po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego ma też prawo do co najmniej 5-minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy.
Podstawą do refundacji jest zaświadczenie lekarskie, w którym uwzględniona została konieczność stosowania okularów korekcyjnych. Obowiązek pracodawcy istnieje także w przypadku konieczności zmiany szkieł w okularach, które pracownik już posiada. Przepisy polskiego prawa nie regulują dokładnej wysokości dofinansowania ani też sposobu, w jaki pracodawca ma wypełnić nałożony na niego obowiązek. W praktyce pracownicy najczęściej mogą liczyć na zwrot poniesionych kosztów w wysokości określonej w wewnętrznych regulaminach i przepisach danego zakładu pracy. Z reguły to kwota 100 proc., która w całości pokrywa cenę szkieł zgodnych ze specyfikacją zapisaną przez lekarza. W przypadku oprawek, kwestia robi się nieco bardziej skomplikowana. Tu pracodawca nie robi przeszkód w zapewnieniu standardu użytkowego. Ale zdarza się, że idąc pracownikowi na rękę, finansuje również bardziej komfortowe i eleganckie oprawki.
– Przypadki pogorszenia się wzroku pracownika należy traktować jako zmianę stanu zdrowia uzasadniającą konieczność przeprowadzenia wcześniejszego badania lekarskiego. Nawet gdy formalnie obowiązuje wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie na dany okres, to w sytuacji pogarszającego się stanu widzenia u pracownika pracodawca jest bezwzględnie zobowiązany do reakcji, zgodnie z dbałością o zachowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy u wszystkich zatrudnionych osób – podkreślają zgodnie specjaliści medycyny pracy i prawnicy.
