Nowe badanie wykazało, że żywność ultraprzetworzona może uzależniać tak samo jak palenie, picie alkoholu, czy hazard, a rezygnacja z niej może być równie trudna.
Z przeglądu przeprowadzonego przez zespół badaczy ze Stanów Zjednoczonych, Brazylii i Hiszpanii wynika, że mniej więcej 1 na 7 dorosłych osób jest uzależniona od bardzo wysoko przetworzonej żywności. Na podstawie analizy 281 badań przeprowadzonych w 36 państwach świata naukowcy oszacowali, że uzależnienie od żywności ultraprzetworzonej dotyczy aż 14 proc. dorosłych oraz 12 proc. dzieci dotyczą poziomu uzależnienia obserwowanego u dorosłych w przypadku innych dopuszczonych prawem substancji.
“W przypadku alkoholu jest to 14 proc., podczas gdy uzależnienie od tytoniu dotyczy 18 proc. populacji, ale poziom domniemanego uzależnienia u dzieci jest bezprecedensowy” – czytamy w artykule „Społeczne, kliniczne i polityczne implikacje uzależnienia od ultraprzetworzonej żywności” (Social, clinical, and policy implications of ultra-processed food addiction), który został opublikowany w serwisie naukowym “BMJ Journals”.
Co to jest żywność ultraprzetworzona?
Żywność ultraprzetworzona (UPF) to produkty poddane obróbce technologicznej celem zwiększenia ich trwałości i przyspieszenia procesu przygotowywania. Zalicza się do niej żywność bogatą w węglowodany i tłuszcze, czyli sporą część słodyczy, lodów i chipsów ziemniaczanych, niektóre rodzaje gotowych dań sprzedawanych w sklepach (np. mrożone pizze), napoje słodzone, niektóre płatki śniadaniowe, sosy w proszku, produkty mięsne, takie jak np. niektóre parówki.
Z wielu badań wynika, że taka żywność przyczynia się do zwiększonego ryzyka zachorowania na raka, otyłość czy choroby serca.
Czytaj też: Przetworzona żywność przyczyną przejadania się i tycia
Pokarmy te dają dużą satysfakcję, są atrakcyjne i często spożywane kompulsywnie, a w niektórych przypadkach zachowania związane z nimi mogą spełniać kryteria diagnozy zaburzeń związanych z używaniem substancji. Zdaniem naukowców UFP mogą mieć taki sam efekt jak narkotyki u osób doświadczających intensywnego głodu i objawów odstawienia.
Świadczy o tym sposób, w jaki niektórzy ludzie jedzą przetworzone produkty (jest podobny do tego, w jaki spożywane są uzależniające substancje), a także spełnienie kryteriów stosowanych do diagnozowania zaburzeń związanych z zażywaniem takich substancji. Te kryteria to m.in. intensywne łaknienie, symptomy związane z odstawieniem, mniejsza kontrola nad spożyciem, dalsze spożywanie pomimo ponoszenia szkód (jak otyłość, wzdęcia itp.), napadowe objadanie się, pogorszenie zdrowia fizycznego i psychicznego oraz niższa jakość życia.
Żywność ultraprzetworzona = uzależnienie
Naukowcy zaobserwowali, że zawarte w żywności wysoko przetworzonej rafinowane węglowodany i tłuszcze wywołują podobne skutki w mózgu, co nikotyna i alkohol, czyli inne uzależniające substancje. Według nich produkty, które są bogate w te składniki, są spożywane przez ludzi w sposób “wyraźnie” charakterystyczny dla uzależnień.
Autorzy badania sugerują, by możliwie najszerzej stosować oznaczanie żywności ultraprzetworzonej jako “uzależniającej”. Może to ich zdaniem pomóc konsumentom w zmianie nawyków żywieniowych — przede wszystkim być może skłoni ich do refleksji, czy w ogóle po nią sięgać, kiedy problemu uzależnienia jeszcze nie ma.
Potrzebna jest także szeroka edukacja, bowiem zrozumienie, że ta żywność może uzależniać, mogłoby prowadzić do lepszych regulacji i leczenia.
Źródło informacji: Serwis Zdrowie
