Syndrom widzenia komputerowego, czyli zmęczenie oczu przez pracę przy monitorze, zdiagnozowano już w 1994 r. – jedynym urządzeniem, które mogło go wywołać był wówczas, obecny niemal w każdym domu, telewizor. Z czasem dołączyły do niego komputery, smartfony i tablety.
Szacuje się, że blisko 500 mln Europejczyków korzysta codziennie przynajmniej z jednego z tych urządzeń. W Stanach Zjednoczonych coraz częściej używanym pojęciem jest „second screen”, czyli „drugi ekran”. Opisuje ono korzystanie z dwóch ekranów jednocześnie, np. oglądanie telewizji przy jednoczesnym sprawdzaniu szczegółów w telefonie lub na tablecie. Według szacunków 70 proc. dorosłych ma taki właśnie nawyk.
Skąd bierze się cyfrowe zmęczenie oczu?
Ludzkie oko patrzy na tekst wyświetlony na ekranie inaczej, niż na ten wydrukowany na papierze.
Na papierze obraz ma ostre i wyraźne krawędzie, podczas gdy komputerowy obraz to mozaika pikseli, składanych przez ludzki mózg. Wymaga więc dłuższego skupienia wzroku, szczególnie gdy korzysta się z małych czcionek albo ustawia ekran w odległej i niekomfortowej pozycji.
Równie niebezpieczne jest nieprawidłowe oświetlenie monitora: odbijające się światło pogłębia zmęczenie wzroku. Ostatnio coraz częściej mówi się też o niebieskim świetle emitowanym przez ekrany, czyli świetle widzialnym o długości fali zbliżonej do ultrafioletu.
Wszystkie te czynniki powodują, że oko mruga rzadziej niż normalnie, a przez to jest słabiej nawilżone. Pojawia się suchość i zaczerwienienie, a wraz z nimi szereg nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak zaburzenia koncentracji, zmęczenie, bóle głowy. Te objawy nazywane są cyfrowym zmęczeniem oczu.
Naukowcy wykazali, że cyfrowe zmęczenie wzroku to realny problem. Pierwszymi symptomami są dyskomfort oczu i problemy z widzeniem podczas wpatrywania się w ekran komputera przez dłuższy czas. Negatywne skutki takiej aktywności zauważalne są na co dzień w postaci czerwonych, zmęczonych i suchych oczu. Osobom, które nie są w stanie uciec od patrzenia w ekran, pomóc mogą specjalne soczewki, np. iWear Oxygen Relax, regularne przerwy czy patrzenie na oddalone od oczu obiekty – mówią specjaliści z Vision Express.
Warto również zadbać o ergonomię miejsca pracy i ustawić tak komputer, by od monitora nie odbijało się światło. Istotne jest również dostosowanie wielkości czcionek, regulacja jasności ekranu oraz redukcja migotania obrazu, dzięki czemu oczy o ułamek sekundy szybciej rozpoznają skanowany obraz. Da im to dodatkowy czas na mruganie, czyli regenerację.
Badaj regularnie swój wzrok!
Wiele osób nie robi tego, żyjąc w przekonaniu, że nic im nie dolega. Tymczasem, jak wynika ze statystyk, 88 proc. dorosłych osób korzysta z urządzeń elektronicznych przez ponad dwie godziny dziennie, a ponad 50 proc. osób w wieku 18-29 lat używa urządzeń z monitorem przez dziewięć lub więcej godzin na dobę. Długotrwałe wytężanie wzroku przy takim sprzęcie nie pozostaje obojętne dla naszych oczu. Dlatego warto regularnie badać swoje oczy. Jak często?
Jest to uzależnione od wieku. Osoby młode (w tym także dzieci oraz młodzież) powinny to robić przynajmniej raz na trzy lata, oczywiście pod warunkiem, że nie odczuwają żadnych dolegliwości. Jeśli nosisz okulary, powinieneś zgłaszać się na wizyty kontrolne częściej, co najmniej raz na dwa lata. Ale już po 40. roku życia lepiej zgłaszać się do okulisty raz na rok, bo w tym wieku zwiększa się ryzyko osłabienia wzroku i pogorszenia widzenia. Większe jest też prawdopodobieństwo wystąpienia różnych chorób, np. jaskry czy zaćmy.
