Co roku około 100 Polek chorych na nowotwory złośliwe zostaje matkami. Bo rak nie wyklucza macierzyństwa. Nie tylko można, ale trzeba go leczyć, a to leczenie powinno się odbywać w wyspecjalizowanych ośrodkach dysponujących doświadczonym, wielodyscyplinarnym zespołem lekarzy.
Wyniki badań oraz wieloletnie doświadczenie ginekologów i onkologów wskazują, że rozpoznanie choroby nowotworowej u kobiety w ciąży nie powinno wpływać na opóźnienie rozpoczęcia leczenia, ani skutkować wymuszonym przerwaniem ciąży. Dostosowana w odpowiedni sposób terapia nie stanowi ryzyka dla płodu i dalszego rozwoju dziecka, a jednocześnie nie traci na swojej skuteczności.
Badania profilaktyczne nie chronią przed zachorowaniem na raka, ale zwiększają szanse chorych
Jutro będziemy obchodzić Święto Boskich Matek – kobiet, u których raka zdiagnozowano w czasie ciąży lub w ciągu roku po porodzie. Jedną z nich jest Aleksandra Wiederek-Barańska, która zdecydowała się opowiedzieć swoją historię podczas dzisiejszej konferencji prasowej, zorganizowanej przez Fundację Rak’n’Roll Wygraj Życie. Pani Aleksandra jest podopieczną fundacji, jedną ze 142 bohaterskich kobiet, które zostały objęte programem opieki dla kobiet w ciąży, które zachorowały na raka “Boskie Matki”. Dzięki niemu na świat przyszło już 123 “boskich” dzieci, a kolejne wkrótce się urodzą.
U pani Aleksandry rozpoznano raka piersi 2,5 roku temu, kiedy jej synek miał 7,5 miesiąca. “Podczas karmienia piersią wyczułam w piersi wyraźne zgrubienie. Wszyscy wokół tłumaczyli mi, że to na pewno wynik zastoju pokarmu” – wspomina. Ona nie dała temu jednak wiary i zgłosiła się na USG piersi, które pokazało, że ma dwa guzki w piersi. Skierowano ją więc na biopsję cienkoigłową, ale ta ani nie potwierdziła, ani nie wykluczyła złośliwego charakteru zmian. Dopiero wykonane miesiąc później badanie mammograficzne i biopsja gruboigłowa potwierdziły, że to rak piersi HER2-dodatni z przerzutami do węzłów chłonnych i wątroby.
“Przed ciążą regularnie się badałam, robiłam USG piersi i nie zapominałam o samobadaniu. W mojej rodzinie nikt nie chorował na raka piersi” – mówi Aleksandra Wiederek-Barańska.
USG piersi w czasie ciąży jest bezpieczne dla płodu
Być może gdyby USG piersi wykonano jej w czasie ciąży, nowotwór zostałby u niej rozpoznany wcześniej. Ale USG piersi nie było do tej pory badaniem zalecanym u kobiet w ciąży. Teraz się to zmienia. Z inicjatywy Fundacji Rak’n’Roll Wygraj Życie eksperci z trzech towarzystw naukowych_ Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, opracowali wspólne stanowisko w sprawie wykonywania badania USG piersi u kobiet w ciąży. Zalecają w nim, aby poza standardowym badaniem klinicznym wykonywanym przez ginekologa-położnika wszystkie ciężarne powyżej 35. roku życia miały wykonywane USG piersi w pierwszym lub drugim trymestrze ciąży. U ciężarnych poniżej 35. roku życia, bez klinicznych objawów choroby piersi i bez obciążonego wywiadu rodzinnego w kierunku raka piersi lekarz powinien rozważyć wykonanie USG w pierwszym lub drugim trymestrze ciąży.
Jednocześnie eksperci przypominają, że u kobiet w ciąży biopsja cienkoigłowa guza w piersi jest obciążona dużym ryzykiem błędnej diagnozy i nie powinna być wykonywana. Zalecana jest biopsja gruboigłowa.
Zalecenia ekspertów wchodzą w życie 6 października 2018 roku. Od tego dnia kobiety w ciąży powinny domagać się od swojego ginekologa, aby skierował je na USG piersi. Co prawda będą musiały za to badanie zapłacić z własnej kieszeni, bo Narodowy Fundusz Zdrowia nie refunduje jego kosztów kobietom w ciąży. Warto jednak pamiętać, że USG piersi jest bezpieczne dla płodu, ma bardzo wysoką czułość (93-100 proc.), potwierdza obecność raka i jest badaniem dostępnym. Zachęcamy kobiety w ciąży, by uwzględniły je w swoim kalendarzu.
