Tłuszcz jest niezbędnym składnikiem każdej diety. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) tłuszcze powinny stanowić od 20 do 35 proc. spożywanych kalorii. Problem jednak w tym, że my, Polacy, spożywamy zbyt dużo niezdrowych tłuszczów nasyconych.
Jak wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny w raporcie na temat sytuacji zdrowotnej ludności, Polacy nadal jedzą zbyt dużo tłuszczów nasyconych. Ich nadmierne spożywanie prowadzi z kolei do rozwoju chorób serca, które stanowią główną przyczynę zgonów w naszym kraju.
Co roku około 170 tysięcy Polaków umiera z powodu chorób układu krążenia. Współczynnik umieralności na choroby serca i naczyń jest w Polsce wyższy niż średnia w innych krajach Unii Europejskiej. O ile w krajach UE wynosiła ona w 2017 roku 119,4 zgonów na 100 tysięcy mieszkańców, to w Polsce aż 143,2 na 100 tysięcy mieszkańców.
Nienasycone tłuszcze przyczyną problemów ze zdrowiem
Z raportu opublikowanego przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny na stronie www.pzh.gov.pl wynika, że tłuszcze nasycone w diecie Polaków dostarczają 14 proc. energii, podczas gdy zgodnie z aktualną wiedzą medyczną zaleca się, by maksymalnie dostarczały one 5-6 proc. energii (u dzieci do 9. roku życia do 10 proc. energii), przy czym – zgodnie z zaleceniem Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) – ich spożycie powinno być tak niskie, jak to jest możliwe do osiągnięcia w diecie zapewniającej właściwą wartość żywieniową.
Aż 65 proc. Polaków ma podwyższony poziom cholesterolu, który jest czynnikiem ryzyka rozwoju chorób serca. Główną przyczyną jest właśnie nadmierne spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych w diecie.
– Negatywny wpływ na zdrowie tłuszczów nasyconych, których źródłem są przede wszystkim produkty zwierzęce, potwierdzają liczne badania i rekomendacje – wystarczy przywołać oficjalną i bardzo szeroką opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności. Jest to najbardziej wiarygodne źródło wiedzy na temat zdrowych i niezdrowych tłuszczów, stworzone na podstawie tysięcy artykułów naukowych na ten temat. Opinie o negatywnym oddziaływaniu zdrowotnym nasyconych kwasów tłuszczowych podzielają najważniejsze instytucje naukowe na świecie zajmujące się zaleceniami żywieniowymi, począwszy od Światowej Organizacji Zdrowia, na narodowych, czy regionalnych instytucjach kończąc. To właśnie dlatego na każdym produkcie spożywczym musi być podana informacja o zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych – mówi prof. Krzysztof Krygier, specjalista z zakresu nauki o tłuszczach oraz dodatków do żywności i żywności specjalnej.
Pokochaj zdrowe tłuszcze roślinne
Tłuszcz jest absolutnie niezbędnym składnikiem każdej diety. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) tłuszcze powinny stanowić od 20 do 35 proc. spożywanych kalorii. Pod względem struktury spożycia kwasy tłuszczowe dzieli się na dwie podstawowe grupy: nasycone i nienasycone.
Źródłem tych niezdrowych, czyli nasyconych kwasów tłuszczowych, są przede wszystkim tłuszcze zwierzęce, takie jak czerwone mięso, masło, smalec, pełnotłuste sery, tłusta śmietana, ale także słone przekąski czy słodycze. Rekomendowane, zdrowe tłuszcze nienasycone, znajdziemy natomiast m.in. w olejach roślinnych, nasionach, ziarnach, orzechach.
– W naszej diecie szczególnie ważną rolę pełnią kwasy nienasycone, a w tej grupie przede wszystkim tzw. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Należy podkreślić słowo „niezbędne”, gdyż rzeczywiście są one niezbędne w naszej diecie, a po drugie – organizm człowieka nie jest w stanie sobie samodzielnie ich wyprodukować, więc muszą być one spożywane wraz z codzienną dietą. Te zdrowe tłuszcze znajdują się m.in. w roślinnych olejach (rzepakowym, słonecznikowym), tłustych rybach, ich wskazanym źródłem jest też miękka margaryna – mówi prof. Krygier.
Zastępowanie produktów będących źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych tłuszczami nienasyconymi w naszej diecie jest głównym, a przy tym jednym z najprostszych sposobów na obniżanie ryzyka zachorowania na choroby serca.
Źródło: raport „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2020”, red. B. Wojtyniak i P. Goryński, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH). Pełny raport dostępny jest na stronie: https://www.pzh.gov.pl/sytuacja-zdrowotna-ludnosci-polski-i-jej-uwarunkowania-raport-za-2020-rok/
