Na wczesnym etapie rak jelita grubego nie boli i nie daje żadnych objawów. Rozwija się najczęściej u osób po 50. roku życia, ale również obciążonych genetycznie, źle się odżywiających, nieaktywnych fizycznie, palących papierosy i nadużywających alkoholu. W Polsce z powodu tego nowotworu umierają codziennie 33 osoby.
Co roku w naszym kraju diagnozowanych jest 19 tys. nowych przypadków zachorowań. Rak jelita grubego jest drugim pod względem częstotliwości występowania w Polsce nowotworem złośliwym u kobiet i trzecim u mężczyzn.
Liczba zachorowań na raka jelita grubego stale wzrasta, a prognozy nie pozostawiają żadnej wątpliwości, że będzie coraz gorzej. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, już za 10 lat na raka jelita grubego w Polsce zachoruje ponad 28 tys. osób rocznie.
Badanie kolonoskopowe, jedno z najlepszych osiągnięć medycyny, z którego z różnych przyczyn niewiele osób korzysta w ramach profilaktyki raka jelita grubego, może być zdaniem ekspertów remedium na te zatrważające statystyki. Wystarczy przekonać do tego badania Polaków, a to – jak się okazuje bardzo trudne zadanie.
Może to zmienić ogólnopolska kampania profilaktyczno-edukacyjna “Servier – wyłącz raka!”, której trzecia edycja właśnie się zaczęła. W tym roku odbywa się ona pod hasłem “Kolonoskopia jest super!”. Organizatorzy stawiają sobie za cel przekonanie Polaków do wykonania profilaktycznych badań kolonoskopowych.
KOLONOSKOPIA JEST SUPER, BO ŻYCIE JEST SUPER
Najskuteczniejszą i najszybszą formą diagnostyki, czyli wykrycia raka jelita grubego, i terapii, czyli leczenia jego wczesnych stadiów, jest kolonoskopia. To z jednej strony badanie profilaktyczne, a z drugiej – zabieg ratujący życie. Trwa od 15 do 40 minut i polega na wprowadzeniu do jelita grubego giętkiego i cienkiego aparatu zakończonego źródłem światła. Za jego pomocą lekarz może dokładnie obejrzeć jelito od środka. Badanie pozwala również na usunięcie polipów, jeśli takowe znajdują się w jelicie, zanim zdążą przekształcić się w nowotwór złośliwy. Dzięki kolonoskopii wykonywanej w ramach badań przesiewowych blisko 10 tys. Polaków przechytrzyło raka jelita grubego.
Kolonoskopia jest nowoczesnym i bezpiecznym badaniem. Powinniśmy ją wykonywać najlepiej zanim pojawią się jakiekolwiek objawy, kiedy jesteśmy zupełnie zdrowi − profilaktycznie. Narosło jednak wokół niego wiele mitów, w konsekwencji czego większość społeczeństwa ma własne, często mylne wyobrażenie na temat przebiegu tego badania. Jako lekarze przypominamy: profilaktyczna kolonoskopia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 60-90 proc. W moim odczuciu strach czy wstyd nie ma racji bytu, gdy uświadomię sobie, że kolonoskopia może mnie uchronić przed zachorowaniem na raka. I do takiej zmiany myślenia zachęcam wszystkich Polaków– przekonuje prof. Jarosław Reguła, konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii, kierownik Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Dr Mariola Kosowicz, kierownik Poradni Psychoonkologii Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie dodaje, że budowanie świadomości społecznej, w tym przełamywanie tabu wokół kolonoskopii, to wciąż wyzwania, przed którymi stoimy.
Pacjenci często nie wiedzą, że badanie można wykonać w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Ryzykowanie własnym życiem z powodu strachu przed badaniem jest nielogiczne. A przecież korzyści, które wynikają z kolonoskopii mogłyby zdecydowanie zmienić statystyki zachorowalności na raka jelita grubego – mówi dr Mariola Kosowicz.
„SERVIER – WYŁĄCZ RAKA!” ZACHĘCA DO BADAŃ
Głównym celem tegorocznej odsłony kampanii “Servier – wyłącz raka!” jest podkreślenie roli profilaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem kolonoskopii jako badania ratującego życie oraz przełamywanie związanego z nim społecznego tabu. Organizatorzy chcą zachęcić Polaków do przezwyciężania lęku przed kolonoskopią, która jest nowoczesnym i bezpiecznym badaniem, umożliwiającym obejrzenie wnętrza i ocenę błony śluzowej całego jelita grubego.
Trzecia edycja kampanii skierowana jest przede wszystkim do osób należących do grupy podwyższonego ryzyka ze względu na:
- wiek powyżej 50 lat,
- obciążenia genetyczne,
- wystąpienie raka jelita grubego u rodziców lub rodzeństwa,
- nieprawidłową dietę,
- niską aktywność fizyczną,
- palenie tytoniu
czy - nadużywanie alkoholu.
Zaangażował się w nią rysownik Andrzej Milewski, znany jako Andrzej Rysuje, który za pomocą charakterystycznej dla siebie kreski i z ogromnym poczuciem humoru zachęca Polaków do wykonania profilaktycznej kolonoskopii. Warstwa humorystyczna ma za zadanie odczarować wizerunek kolonoskopii i przełamać tabu, jakie związane jest z tym badaniem. Satyryk przygotował trzy grafiki, które umieszczono na plakatach znajdujących się na przystankach komunikacji miejskiej i w materiałach informacyjnych dotyczących kampanii.
W ramach kampanii zaplanowane zostały wykłady na temat profilaktyki raka jelita grubego, kierowane do słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku w 10 miastach w Polsce. Prelekcje uzupełni możliwość skorzystania z konsultacji lekarskich oraz przejścia edukacyjnego spaceru w modelu imitującym wnętrze jelita grubego, by zobaczyć, jak wyglądają zmiany nowotworowe oraz dowiedzieć się, w jaki sposób można im zapobiegać.
W największych miastach w Polsce do 28 marca w sieci kin Multikino przed seansami będzie emitowany spot kinowy z udziałem Zbigniewa Zamachowskiego, podkreślający wartość badania kolonoskopowego. Widzowie otrzymają również materiał edukacyjny, którego przekaz będzie spójny ze spotem.
JAK PRZEKONAĆ NIEPRZEKONANYCH?
W internecie można zobaczyć filmiki z udziałem ekspertów medycznych, artystów, dziennikarzy oraz sportowców, m.in. Piotra Gruszki − siatkarza i trenera, Przemysława Salety – pięściarza, a także Marii Pakulnis i Zbigniewa Zamachowskiego – aktorów filmowych i teatralnych.
Szukamy ciągle nowych rozwiązań, które pozwolą nam na dotarcie do społeczeństwa z przekazem, że warto się badać. Jest to bardzo trudne. Dlatego w tym roku nieco zmieniamy formułę kampanii. Ponownie wyruszymy w Polskę, ale już nie w charakterze punktu konsultacyjno-informacyjnego, do którego mogą zgłosić się wszyscy chętni, by uzyskać informacje. Będziemy podejmować działania edukacyjne nakierowane na konkretną grupę odbiorców − odwiedzimy m.in. Uniwersytety Trzeciego Wieku z wykładami na temat profilaktyki, konsultacjami lekarskimi i interaktywnym modelem jelita grubego – poinformowała Katarzyna Urbańska, dyrektor ds. komunikacji i spraw zewnętrznych Servier Polska.
Patronat merytoryczny nad kampanią objęli Polska Unia Onkologii i Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej.
