Nie masz ochoty na seks? Zgłoś się do seksuologa!

Zaburzenia libido to jedna z najczęstszych przyczyn wizyty u seksuologa.

Zmniejszone odczuwanie potrzeb seksualnych lub ich brak częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Częstotliwość tego zaburzenia u mężczyzn rośnie wraz z wiekiem (8 proc. w wieku 18-24 lat do 23,5 proc. powyżej 70. roku życia), natomiast u pań nie ma związku z wiekiem. Najwięcej kobiet odczuwa zmniejszone potrzeby seksu między 25. a 34. rokiem życia oraz po sześćdziesiątce (powyżej 30 proc. w obu przypadkach).

Jakie są przyczyny zaburzeń, a nawet braku popędu seksualnego? Czy można, a jeśli tak, to w jaki sposób, wrócić do pełnej sprawności seksualnej?

Czym jest zaburzenie popędu seksualnego?

Zdaniem ekspertów popęd seksualny, nazywany również pożądaniem lub libido, należy rozpatrywać w dwóch aspektach – fizycznym i emocjonalnym. Pierwszy z nich dotyczy potrzeby podejmowania aktywności seksualnej i, w zależności od płci, towarzyszą mu reakcje ciała, takie jak erekcja, nawilżenie pochwy czy większa wrażliwość na dotyk. Z kolei “emocjonalność” popędu seksualnego związana jest z pojawianiem się myśli, fantazji czy marzeń o charakterze seksualnym.

Zaburzenie popędu oznacza więc obniżenie motywacji i chęci do współżycia, zmniejszenie zainteresowania seksualnością i coraz rzadziej pojawiające się fantazje czy myśli na temat seksu. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do awersji seksualnej, czyli w pełni świadomego unikania zbliżenia cielesnego. Każda osoba podejmująca aktywność seksualną wie, jak i w jakich sytuacjach odczuwa popęd seksualny. Jeżeli zaobserwujemy u siebie zmniejszenie częstotliwości tych doznań, istnieje ryzyko, że mamy zaburzenia libido.

Dlaczego nie mam ochoty na seks?

Istnieje wiele czynników, które mogą mieć wpływ na zaburzenia popędu seksualnego. Najczęstszą przyczyną są… hormony. Zmniejszone stężenie testosteronu u mężczyzn, a estrogenów u kobiet czy nadczynność tarczycy nierzadko bywają czynnikami hamującymi pożądanie seksualne. Na zmniejszone libido płci żeńskiej często wpływa również stosowanie antykoncepcji hormonalnej. Problem tej obserwuje się także w okresie połogu czy menopauzy.

Na zmniejszone odczuwanie pożądania może wpływać również występowanie różnych chorób, m.in. metabolicznych, neurologicznych i układu krążenia. Zmniejszone odczuwanie pożądania lub jego brak może mieć swoje źródło również w zażywaniu niektórych leków, w tym psychotropowych, przeciwnowotworowych, na nadciśnienie, środków hormonalnych.

Seks często zaczyna się w głowie, dlatego na satysfakcjonujące współżycie oddziałują także dolegliwości natury psychologicznej (np. trudności w związku) lub psychicznej (np. depresja).

[Krzysztof Róg, seksuolog i psycholog z Centrum Medycznego Damiana]

Nie bez znaczenia jest również nadużywanie alkoholu i substancji psychoaktywnych, a także uwarunkowania społeczne czy kulturalne (tryb pracy, standard życia, edukacja seksualna, przekonania religijne).

Kiedy udać się do specjalisty?

Pojawiające się problemy związane z popędem seksualnym powinny skłonić nas do wizyty w gabinecie lekarskim, zwłaszcza jeśli spadek libido negatywnie odbija się np. na naszych relacjach z partnerem. Warto zatem obserwować siebie i jeżeli obniżenie odczuwanego podniecenia czy osłabienie reakcji fizycznych zacznie nam przeszkadzać i np. odbijać się na naszym samopoczuciu, należy pomyśleć o wizycie u specjalisty.

Na początku warto zwrócić uwagę, czy zmniejszenie lub zanik pożądania odczuwamy tylko wobec naszego partnera czy ogólnie jest to brak zainteresowania seksem. W pierwszym przypadku może to oznaczać problemy w naszym związku, a wtedy niezbędna bywa pomoc psychologa. Jeśli utrata zainteresowania seksualnością nie dotyczy konkretnej osoby, to warto udać się do seksuologa. Podstawą diagnostyki jest pogłębiony wywiad z pacjentem, który może obejmować omówienie dotychczasowego życia seksualnego (częstotliwość współżycia, myśli i fantazji seksualnych), opisanie aktualnych dolegliwości związanych z popędem, a także jakości relacji z partnerem.

Ważnym elementem wywiadu jest rozmowa o ogólnym stanie zdrowia oraz ewentualne zlecenie badań (m.in. hormonalnych). W niektórych przypadkach seksuolog może również zalecić konsultacje u urologa, ginekologa, endokrynologa lub psychologa.

Tak szczegółowa diagnostyka pozwala niemal w każdym przypadku odnaleźć przyczynę lub przyczyny zaburzeń oraz wprowadzić odpowiednie leczenie. Mogą to być m.in.:

• psychoterapia par lub indywidualna,
• leczenie hormonalne,
• leczenie specjalistyczne (np. psychiatryczne, ginekologiczne, urologiczne, endokrynologiczne).

Nie ma jednej w pełni skutecznej metody, jej wybór jest uzależniony od konkretnego przypadku i potrzeb pacjenta. Uzupełnieniem terapii może być wprowadzanie zmian w stylu życia, takich jak:

• zmniejszenie spożywania alkoholu,
• rzucenie palenia,
• zmiana diety,
• zwiększenie aktywności fizycznej.

Jeżeli dobrze określone zostaną przyczyny zaburzeń libido, całkowite wyeliminowane problemu pacjenta i powrót do sprawności jest jak najbardziej możliwy.

[Krzysztof Róg, seksuolog i psycholog z Centrum Medycznego Damiana]